Αρχική Μόνιμες Στήλες Περί ψυχολογίας Αμνησία – Είδη και αίτια

Αμνησία – Είδη και αίτια

0
amnesia

amnesia

Γράφει η Σοφια Μεσσήνη.

Η αμνησία αποτελεί μία ασθένεια που συνήθως συνδέεται με τα γηρατειά. Στην πραγματικότητα, όμως, οι αιτίες της αμνησίας ποικίλουν από την εγκεφαλική βλάβη (τραύματα στο κεφάλι) έως τα προβλήματα που παρουσιάζονται κατά το γήρας. Μάλιστα, είναι δύσκολο να διακρίνουμε την αμνησία από την φυσιολογική λήθη (κενά μνήμης στην φυσιολογική ζωή), αφού το μόνο κριτήριο για να αξιολογήσουμε την αμνησία είναι το κατά πόσο άτομα που καταβάλλουν συγκεντρωμένη προσπάθεια αποτυγχάνουν συστηματικά σε έργα που οι περισσότεροι άνθρωποι βρίσκουν σχετικά εύκολα. Όσον αφορά στην αμνησία που οφείλεται σε εγκεφαλική βλάβη, όταν κάποιος έχει ένα ατύχημα, τόσο ο ίδιος όσο και οι συγγενείς του τείνουν να αποδίδουν όποια απώλεια μνήμης στο ατύχημα αυτό, χωρίς να λαμβάνουν υπόψη τους το κατά πόσο το άτoμο ξεχνούσε πριν από το ατύχημα. Επομένως, είναι δύσκολο να διακρίνουμε με σιγουριά ποιες είναι οι ακριβείς επιπτώσεις του ατυχήματος.

Μετατραυματική αμνησία

Αυτό το είδος αμνησίας ακολουθεί μετά από ένα σοβαρό χτύπημα ή τραύμα στον εγκέφαλο και συχνά μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα την απώλεια μνήμης για λίγα λεπτά μετά το ατύχημα.
Η ανάρρωση από μετατραυματική αμνησία έχει μία κανονική ακολουθία, αρχίζοντας από τη σύγχυση για την τοποθεσία και το ατύχημα. Σε κάποιες περιπτώσεις οι άνθρωποι μπορούν να αντικαταστήσουν ένα προηγούμενο ατύχημα του παρελθόντος, νομίζοντας ότι αυτό ήταν που μόλις τους συνέβη. Αρχικά τα άτομα δεν μπορούν να ανακαλέσουν συγκεκριμένα γεγονότα και ανθρώπους από το παρελθόν. Σταδιακά όμως αυτές οι μνήμες ξαναγυρίζουν. Συνήθως οι πιο μακρινές μνήμες επανέρχονται πριν από τις πιο πρόσφατες και τα πρώτα γεγονότα που επανέρχονται είναι πολύ ασήμαντα και όχι τα πιο ενδιαφέροντα.

Εμπροσθοδρομική αμνησία

Συχνά η εγκεφαλική βλάβη ή ο τραυματισμός μπορεί να προκαλέσει αυτού του είδους την αμνησία, η οποία παρατηρείται όταν το άτομο δεν είναι σε θέση να αποθηκεύσει νέα στοιχεία, ακόμη και αν έχει συγκρατήσει τις αναμνήσεις που είχε πριν το ατύχημα.

Συγκεκριμένα, κατά των σχηματισμό νέων μνημών, μερικές εγκεφαλικές περιοχές είναι ιδιαίτερα σημαντικές, συμπεριλαμβανομένων του ιππόκαμπου και κοντινών μερών του εγκεφαλικού φλοιού. Βλάβες σ’ αυτές τις περιοχές έχουν ως αποτέλεσμα την εμπροσθοδρομική αμνησία. Βέβαια ακόμη και σε σοβαρά αμνησικά άτομα η εμπροσθοδρομική αμνησία δεν είναι πάντα καθολική.

Μία από τις κοινές αιτίες της αμνησίας αυτής είναι το σύνδρομο Korsakoff. Εμφανίζεται στους χρόνιους αλκοολικούς που καταναλώνουν μεγάλες ποσότητες αλκοόλ και είχαν κακή διατροφή για πολλά χρόνια. Οι πάσχοντες από το σύνδρομο Korsakoff είναι πολύ ικανοί στη διατήρηση συζητήσεων κάνοντας γενικές παρατηρήσεις, επομένως είναι συχνά δύσκολο να καταλάβει κάνεις πόσο πολύ έχει καταστραφεί η μνήμη τους.

Μνήμη και γήρας

Με την εμφάνιση του γήρατος επέρχεται μία μικρή απώλεια μνήμης, η οποία όμως δεν είναι σε τόσο μεγάλη έκταση όσο πολλοί πιστεύουν. Επειδή ακριβώς περιμένουμε ότι οι μνήμες μας θα εξασθενίσουν καθώς μεγαλώνουμε, προσέχουμε όλο και περισσότερο το κάθε μικρό στοιχείο που ξεχνάμε. Αντίθετα όταν είμαστε νεώτεροι δεν ανησυχούμε και πολύ για το τι ξεχνάμε. Παρά τα στερεότυπα της κοινωνίας λοιπόν, οι περισσότεροι άνθρωποι περνούν στη γεροντική ηλικία έχοντας στην κατοχή τους όλες τους τις δυνάμεις.

Επιθυμητή λήθη

Σύμφωνα με τον Freud (1901), η απώλεια της μνήμης στην καθημερινή ζωή προκύπτει εξαιτίας της απώθησης. Η απώθηση είναι ένας μηχανισμός άμυνας ο οποίος προστατεύει το άτομο και το βοηθά να μην έρθει αντιμέτωπο με τραυματικές και ενοχλητικές μνήμες. Τέτοιες μνήμες «θάβονται» στο ασυνείδητο και ξεχνιούνται, επειδή θα ήταν πολύ απειλητικές για το συνειδητό αν τις θυμόμασταν. Ο Freud θεωρούσε ότι η απώθηση ήταν πραγματικά το κλειδί για κάθε είδους λήθη.

Ο Bower (1981) κατέληξε στο ότι η διάθεση στην οποία βρισκόμαστε είναι ένα είδος προσδιοριστικής τάσης, με αποτέλεσμα να θυμόμαστε πράγματα που ταιριάζουν με αυτή τη διάθεση και να ξεχνούμε εκείνα που δεν ταιριάζουν. Συγκεκριμένα, ζήτησε από διάφορα άτομα να γράψουν σε ένα ημερολόγιο για μία εβδομάδα όλα τα πράγματα που είχαν συμβεί και τα είχαν βιώσει είτε ως ευχάριστα είτε ως δυσάρεστα συναισθηματικά. Στο τέλος της εβδομάδας τα υποκείμενα της έρευνας υπνωτίστηκαν και υποβλήθηκαν είτε σε μία ευχάριστη είτε σε μία δυσάρεστη ψυχική διάθεση. Στη συνέχεια τους ζητήθηκε να θυμηθούν τι είχαν γράψει στα ημερολόγιά τους κατά τη διάρκεια της εβδομάδας. Αν βρίσκονταν σε δυσάρεστη διάθεση, τα υποκείμενα θυμούνταν μόνα τα γεγονότα που ήταν δυσάρεστα. Αντίθετα, αν βρίσκονταν σε ευχάριστη διάθεση έτειναν να θυμηθούν κυρίως ευχάριστα γεγονότα.

messini sofia diafimisi odigos

Προηγούμενο άρθροΗ ΑΝΤΑΡΣΥΑ Λευκάδας για την επίθεση στο Νέο Ηράκλειο
Επόμενο άρθροΣυνεδρίαση Περιφερειακού Συμβουλίου Ιονίων Νήσων για τον προϋπολογισμό του έτους 2014