Δραματικά είναι τα στοιχεία για τις επιπτώσεις της ανθρώπινης δραστηριότητας στη φύση. Όπως αναφέρεται σε σχέδιο έκθεσης του ΟΗΕ για τη βιοποικιλότητα, ένα εκατομμύριο είδη πανίδας και χλωρίδας απειλούνται με εξαφάνιση -ορισμένα εντός των επόμενων δεκαετιών- εξαιτίας του ανθρώπινου παράγοντα.
Το σχέδιο της έκθεσης των 1.800 σελίδων, για την οποία εργάζονται 150 ειδικοί από 50 χώρες εδώ και τρία χρόνια, έφερε στο φως της δημοσιότητας το Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων. Η διακυβερνητική επιστημονική και πολιτική πλατφόρμα για τη βιοποικιλότητα και τις οικοσυστημικές υπηρεσίες (IPBES) θα συνεδριάσει από τις 29 Απριλίου έως τις 4 Μαΐου στο Παρίσι προκειμένου να υιοθετήσει την πρώτη παγκόσμια αποτίμηση των οικοσυστημάτων τα τελευταία 15 χρόνια.
Σύμφωνα με το προσχέδιο της έκθεσης, διάφορα ανεξάρτητα τεκμήρια προαναγγέλλουν μια επικείμενη ταχεία επιτάχυνση του ποσοστού εξαφάνισης των ειδών, παρότι οι παράγοντες αυτής της εξαφάνισης δεν ισχυροποιούνται.
Στα 8 εκατομμύρια είδη που υπολογίζονται (από τα οποία 5,5 εκατομμύρια είδη εντόμων) που υπάρχουν στον πλανήτη, «μισό με ένα εκατομμύριο είδη αναμένεται να απειληθούν με εξαφάνιση, εκ των οποίων πολλά μέσα στις επόμενες δεκαετίες», αναφέρεται στο κείμενο.
Η διατύπωση μπορεί να αλλάξει ανάλογα με το τι θα αποφασίσουν οι κυβερνήσεις να προτάξουν. Τα επιστημονικά συμπεράσματα, όμως, όχι.
Εξάλλου, επιστήμονες έχουν προειδοποιήσει ότι η Γη βρίσκεται στις απαρχές της 6ης «μαζικής εξαφάνισης», της πρώτης που αποδίδεται στον άνθρωπο, ο οποίος είναι η αιτία για την εξαφάνιση τουλάχιστον 680 ειδών σπονδυλωτών τα τελευταία 500 χρόνια.
Η έκθεση βασίζεται εν μέρει στην ανάλυση καλά μελετημένων ειδών, κυρίως των σπονδυλωτών, όμως δίνει έμφαση στην «αβεβαιότητα» που περιβάλλει πολλά ακόμη, λιγότερο γνωστά, κυρίως τα έντομα.
Όπως επισημαίνεται, η εξαφάνιση αυτής της βιοποικιλότητας έχει άμεση επίδραση στον άνθρωπο. Τρόφιμα, ενέργεια, φάρμακα: «τα αγαθά που οι άνθρωποι αντλούν από τη φύση είναι θεμελιώδη για την ύπαρξη και τον πλούτο της ανθρώπινης ζωής στη Γη και τα περισσότερα μεταξύ αυτών δεν μπορούν να αντικατασταθούν πλήρως», προειδοποιεί η έκθεση.
Εκτιμάται πως περισσότερα από δύο δισεκατομμύρια άνθρωποι εξαρτώνται από την ξυλεία του δάσους για την ενέργεια, τέσσερα δισεκατομμύρια χρησιμοποιούν ένα φυσικό φάρμακο και για το 75% των καλλιεργειών είναι απαραίτητη η γονιμοποίησή τους με τη γύρη που μεταφέρουν τα έντομα.
Οι κύριοι παράγοντες που οδηγούν σε αυτή τη ζοφερή κατάσταση, είναι η χρήση των εδαφών (γεωργία, δασική εκμετάλλευση, ορυχεία), η άμεση εκμετάλλευση πόρων (αλιεία, κυνήγι), η κλιματική αλλαγή και η ρύπανση.
Η έκθεση εκτιμά επίσης ότι τα τρία τέταρτα των χερσαίων εκτάσεων, το 40% του θαλάσσιου περιβάλλοντος και το ήμισυ των υδατορευμάτων έχουν αλλοιωθεί σοβαρά. Οι πλέον πληγείσες περιοχές είναι αυτές στις οποίες ζουν αυτόχθονες πληθυσμοί που εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από τη φύση ή φτωχοί πληθυσμοί που είναι ήδη πιο ευάλωτοι στις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής.
«Αν θέλουμε έναν βιώσιμο πλανήτη που να προσφέρει υπηρεσίες στις κοινότητες σε όλο τον κόσμο, πρέπει να αλλάξουμε πορεία μέσα στα 10 επόμενα χρόνια, όπως οφείλουμε να κάνουμε και για το κλίμα», υπογράμμισε η Ρεμπέκα Σο, η επικεφαλής της επιστημονικού τμήματος του Παγκόσμιου Ταμείου για τη Φύση (WWF).
