του Δρ. Ξενοφώντα Βεργίνη.
Τη Δευτέρα 17 Σεπτεμβρίου η Δημοτική Εξουσία πέρασε τους όρους του δανείου που ενέκρινε το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων. Το δάνειο ανέρχεται σε 7.760.062,00 ευρώ και θα χρησιμοποιηθεί για να πληρωθούν συσσωρευμένα χρέη των πέντε προηγούμενων Δήμων (εκτός του Δήμου Μεγανησίου). Δηλαδή, των πρώην Δήμων: Λευκάδος, Ελλομένου, Απολλωνίων, Καρυάς και Σφακιωτών! Κάποιος θα ρωτήσει: καλά, γιατί όχι και των δύο πρώην Κοινοτήτων Καλάμου και Καστού; Γιατί απλά οι δύο Κοινότητες όχι μόνο δεν είχαν χρέη αλλά άφησαν πλεόνασμα πάνω από 2εκατ. ευρώ που δυστυχώς (ευτυχώς για την σημερινή εξουσία) χρησιμοποιήθηκαν για πληρωμές έξω από τις δύο Κοινότητες! Δηλαδή, τα δύο νησιά, που έχουν ανάγκη ανάπτυξης, χρηματοδότησαν με τις οικονομίες τους (κακώς βέβαια) τις δαπάνες (ποιες;) του νέου Δήμου!
Και το ερώτημα είναι: Κακό είναι ο νέος Δήμος να δανεισθεί προκειμένου να πληρώσει τα προηγούμενα χρέη που κληρονόμησε; Απαντώ ξεκάθαρα: ούτε κακό είναι, ούτε και παράδοξο. Αντίθετα, το κράτος, η τοπική αυτοδιοίκηση, οι επιχειρήσεις, αλλά και οι άνθρωποι στις συναλλαγές τους πρέπει να ανταποκρίνονται στις υποχρεώσεις τους, όπως και να ζητούν να ικανοποιούνται οι απαιτήσεις τους! Πρέπει να σημειώσω ότι ο συνδυασμός του οποίου είχα ηγηθεί για να διεκδικήσει την ευθύνη του Δήμου «Ανεξάρτητος Συνδυασμός Ενεργών Πολιτών» στο πρόγραμμά μας σελίδα 11 (άξονας 9) με τίτλο «η πολιτική μας» γράφαμε πέντε σημεία:
1. Εκμεταλλευόμαστε όλες τις πιθανές πηγές χρηματοδότησης και είσπραξης πόρων.
2. Αξιοποιούμε αποδοτικά και το τελευταίο ευρώ, σεβόμενοι το δημόσιο χρήμα που είναι ο δικός σας κόπος και ιδρώτας.
3. Κανένας απλήρωτος από τους εργαζόμενους στο Δήμο.
4. Προγραμματισμός Πληρωμών των υποχρεώσεων του Δήμου προς τρίτους σε χρονικό ορίζοντα που συζητείται με τους ενδιαφερόμενους.
5. Καταγράφονται τα χρέη που κληρονομεί ο νέος Δήμος από δανεισμό, στον οποίο έχουν προσφύγει οι παλαιοί Δήμοι και Κοινότητες και επαναδιαπραγματευόμαστε το κόστος δανεισμού απ’ όπου κι αν προέρχεται.
Ήμασταν οι μόνοι που τόσο καθαρά παίρναμε την ευθύνη και δέσμευση για την εξεύρεση πόρων και πληρωμή των υποχρεώσεων του Δήμου!
Η σημερινή Δημοτική Αρχή έρχεται να κάνει πράξη τη δική μας δέσμευση για πληρωμή των χρεών, αλλά που δεν έχει σχέση με τη δική μας Φιλοσοφία και Προγραμματισμό! Οι αναγνώστες, οι πολίτες της Λευκάδας μπορούν να διακρίνουν τη μεγάλη, ασύγκριτη διαφορά! Εμείς μιλούσαμε για μείωση του χρέους του Δήμου, όταν η σημερινή εξουσία του Δήμου αποφάσισε για υπερβολική καταχρέωση των κατοίκων του Δήμου για 25 ολόκληρα χρόνια με ένα δάνειο που ξεκινάει από 7.742.062,00 ευρώ και θα φθάσει στα 14.500.000 ευρώ με τους καλύτερους οιωνούς! Δηλαδή καταχρεώνεται η νέα γενιά!
Κατά την άποψή μου δεν δικαιολογείται η σημερινή Δημοτική εξουσία να προβαίνει σε πράξεις και παραλείψεις που οδηγούν σε περαιτέρω αύξηση των χρεών και υπερχρέωση του Δήμου!
Η συσσώρευση δανεισμού και η εξ αυτού επιβάρυνση, δεσμεύουν το μέλλον και ακυρώνουν μελλοντικές δυνατότητες για εναλλακτικές αναπτυξιακές λύσεις! Η προσφυγή στο δανεισμό δεν απαγορεύεται, αντίθετα. Όμως, επειδή αποτελεί εύκολη λύση πρέπει να είναι η τελευταία λύση! Ο δανεισμός είναι ο εύκολος δρόμος (και είναι γλυκός), γιατί είναι εύκολο να ξοδέψεις για κάτι που δεν έχεις ιδρώσει! Και είναι εύκολο να χρωστάς (μερικοί ηδονίζονται) αλλά δύσκολα να πληρώνεις!
Ο δανεισμός χωρίς πρόγραμμα (!) συνήθως σε οδηγεί σε κακοδιαχείριση και σπατάλες. Σε οδηγεί σε έργα βιτρίνας, σε έργα υπερτιμολογημένα (φουσκωμένα), πολλές φορές άχρηστα και οπωσδήποτε αντιπαραγωγικά. Ο εύκολος δανεισμός είναι για εκείνες τις Διοικήσεις που θέλουν να αλιεύουν ψήφους για τις επόμενες εκλογές ή τις επόμενες πράξεις τους.
Σήμερα έχουμε το δεδομένο ότι:
Ο Δήμαρχος κατέφυγε σε υψηλό δανεισμό για να πληρώσει τα προηγούμενα χρέη. Ερωτάται όμως: Προβληματίστηκε για άλλες λύσεις προκειμένου να πληρώσει τα χρέη; Προσπάθησε να βρει άλλες πηγές ή μήπως διακατέχεται από το σύνδρομο προσφυγής στο δανεισμό, ως εύκολη λύση, χωρίς να εκτιμάει τις σοβαρές και μάλιστα μελλοντικές επιπτώσεις; Φρόντισε πρώτα να επιφέρει στο νέο Δήμο τις αναγκαίες και απαραίτητες οργανωτικές και διαχειριστικές μεταβολές, ώστε να βελτιωθούν οι μηχανισμοί λειτουργίας και απόδοσης του Δήμου, ή μήπως λειτουργεί ως ένα αριθμητικό άθροισμα παλαιών δήμων και κοινοτήτων; Έγιναν οι ορθολογικές μεταρρυθμιστικές πράξεις αναδιάταξης λειτουργίας των υπηρεσιών και των οργανισμών του Δήμου ώστε να ενισχυθεί ο εσωτερικός έλεγχος και η απόδοση των δραστηριοτήτων του Δήμου; Αξιοποίησε τη δημοτική περιουσία και τις μεγάλες δυνατότητες του Δήμου; Επιδίωξε την εκμετάλλευση κοινοτικών και μη πόρων-προγραμμάτων και τη πρόσκληση για επένδυση ιδιωτικών κεφαλαίων; Πριν δανεισθεί έγινε λεπτομερής καταγραφή και έλεγχος όλων των χρεών του Δήμου και ιδιαίτερα έγινε ο έλεγχος των παραστατικών και των υπερβάσεων προκειμένου να διασφαλισθούν η εγκυρότητα και η διαφάνεια, ώστε να προσδιορισθεί με ακρίβεια το συνολικό χρέος. Έχει μελετηθεί ο τρόπος κατανομής του δανείου, ώστε να υπάρξει το καλύτερο δυνατόν όχι μόνο οικονομικό αλλά και κοινωνικό αποτέλεσμα; Θα γίνει η διαπραγμάτευση;
Αντί να προηγηθούν όλες οι ανωτέρω ενέργειες με ποσοτική εκτίμηση και ανάλυση, η Δημοτική Αρχή προσέφυγε στο δανεισμό των 7.742.062,00 ευρώ. Το δάνειο θα πληρωθεί σε 25 χρόνια με επιτόκιο 5,80% και όχι 5,20% που είπε ο Δήμαρχος στο Δημοτικό Συμβούλιο και βέβαια με σκληρούς όρους, που εγκυμονεί κινδύνους για αύξηση του χρέους και όχι μόνο! Για παράδειγμα δεν αναφέρεται το διεθνές επιτόκιο (libor), η εγγύηση κάλυψης με 130% είναι σκληρή, όπως σκληρή προϋπόθεση αποτελεί και το γεγονός ότι αν ο Δήμος δεν πληρώσει δύο δόσεις (δε λέει αν θα είναι συνεχόμενες) τότε ο Δήμος υποχρεούται να αποπληρώσει άμεσα το δάνειο!
Επίσης, ο Δήμαρχος, καθώς και άλλοι, υποστήριξαν ότι η αποπληρωμή του χρέους βοηθάει τα μέγιστα στη «θέρμανση» της λευκαδίτικης αγοράς! Μακάρι! Όμως, πώς είναι δυνατόν να συμβεί αυτό όταν το 50% του δανείου (3.868.000,00 ευρώ) πηγαίνει σε 5 κατασκευαστικές εταιρείες ή το 75% του δανείου (5.800.000,00 ευρώ) πηγαίνει σε 32 εταιρείες, και μόνο το 8% δηλαδή 620.000,00 ευρώ πηγαίνει σε 250 οικογενειακές εταιρείες και πρόσωπα (δηλαδή 2.000,00 ευρώ μέσο όρο). Να υποθέσουμε κ. Δήμαρχε ότι οι εταιρείες θα ρίξουν αυτά τα χρήματα στην αγορά της Λευκάδος ή αντίθετα τα χρωστάνε σε τράπεζες ή σε άλλους και μάλιστα εκτός Λευκάδος και οφείλουν να τα επιστρέψουν;
Αλήθεια, πώς θα γίνει η αποπληρωμή του χρέους, με ποιες προτεραιότητες και με ποια διαπραγμάτευση; Ποιοι θα διαπραγματευθούν; Τέλος αναφερόμενος στην Δημοτική Εξουσία και όχι μόνο θέλω να υπογραμμίσω και τα εξής που δεν πρέπει να ξεχαστούν:
Ο δανεισμός γίνεται αναγκαίος και απαραίτητος όταν πρόκειται για έργα παραγωγικά, αναπτυξιακά και υψηλής απόδοσης. Γίνεται όταν πρόκειται από επενδύσεις ολίγων να ωφεληθούν οι πολλοί και όχι να ωφελούνται μερικοί (και πάντα οι ίδιοι) και να πληρώνουν οι πολλοί. Μπορεί να ωφεληθούν οι πολλοί όταν πρόκειται για παραγωγή κοινωνικών αγαθών. Γίνεται, επίσης, για πολύ έκτακτες περιστάσεις και περιπτώσεις κοινωνικής αλληλεγγύης.
Το χρήμα που δεν παράγεται με κόπο και αντίκρισμα προσφοράς, εύκολα δαπανάται. Αντί να γίνεται μέσο δημιουργίας μετατρέπεται σε ωρολογιακή βόμβα αυτοκαταστροφής! Το «εύκολο» χρήμα του δανεισμού αντί να οδηγεί σε παραγωγικές δαπάνες αυξάνει τη διαφθορά, τον παράνομο πλουτισμού και τη φαυλότητα. Γίνεται γέφυρα μεταφοράς πλούτου υπέρ των ολίγων και σε βάρος των πολλών! Μήπως αυτά μας θυμίζουν κάτι;
Επομένως ο δανεισμός είναι τεκμήριο ικανότητας ή ανικανότητας διοίκησης και διαχείρισης; Είναι τεκμήριο υπευθυνότητας ή ανευθυνότητας, ιδιαίτερα όταν αφορά τη διαχείριση των «κοινών». Τέλος, είναι αποδεικτικό στοιχείο εργατικότητας ή απόδειξη προχειρότητας, έλλειψης στρατηγικού σχεδιασμού και προγραμματισμού;
Ας ευχηθώ να ισχύσουν τα πρώτα! Ποιος, όμως, το εγγυάται;
