Αρχική Μόνιμες Στήλες Διατροφή & Υγεία Μεταβολικό σύνδρομο, η πανδημία του 21ου αιώνα

Μεταβολικό σύνδρομο, η πανδημία του 21ου αιώνα

0

metabolic-syndrome-blogpostΟ όρος μεταβολικό σύνδρομο αναφέρεται σε ένα σύνολο παραγόντων κινδύνου – υψηλή αρτηριακή πίεση, ινσουλινοαντίσταση και αυξημένο σάκχαρο αίματος, υπερτριγλυκεριδαιμία, χαμηλή HDL χοληστερόλη και κοιλιακή παχυσαρκία – τα οποία αυξάνουν σημαντικά το ρίσκο ανάπτυξης σακχαρώδη διαβήτη και καρδιαγγειακών νοσημάτων.

Στις αναπτυγμένες χώρες εκτιμάται ότι το 20-25% του πληθυσμού πάσχει από μεταβολικό σύνδρομο.

Αξίζει να αναφερθεί ότι ο κίνδυνος για καρδιαγγειακά προβλήματα σε ασθενείς με μεταβολικό σύνδρομο δεν είναι απλά η άθροιση του κινδύνου όλων των επιμέρους παραγόντων, αλλά πολλαπλάσιος. Συγκεκριμένα οι ασθενείς αυτοί έχουν διπλάσιες πιθανότητες να πεθάνουν από καρδιακή προσβολή και τριπλάσιες από εγκεφαλικό επεισόδιο σε σύγκριση με άτομα που δεν πάσχουν από το σύνδρομο, ενώ έχουν και πέντε φορές μεγαλύτερο κίνδυνο ανάπτυξης διαβήτη τύπου 2.

Για να διαγνωστεί κάποιος με μεταβολικό σύνδρομο θα πρέπει να εμφανίζει τουλάχιστον 3 από τα παρακάτω ή να βρίσκεται σε φαρμακευτική αγωγή για κάποιο από αυτά:

Διαγνωστικά Κριτήρια Μεταβολικού Συνδρόμου
Περιφέρεια μέσης ≥ 94cm για άνδρες και ≥ 80cm για γυναίκες
Αρτηριακή πίεση 130/80mm/Hg ή να βρίσκεται σε φαρμακευτική αγωγη
Τριγλυκερίδια ≥ 150mg ή να βρίσκεται σε φαρμακευτική αγωγή
HDL χοληστερόλη <40mg για άνδρες και <50mg για γυναίκες ή να βρίσκεται σε φαρμακευτική αγωγή
Σάκχαρο νηστείας ≥ 100mg ή να βρίσκεται σε φαρμακευτική αγωγή

Στις αιτίες ανάπτυξης του μεταβολικού συνδρόμου συμπεριλαμβάνονται η γενετική προδιάθεση, ο τρόπος ζωής και κάποιες ορμονικές διαταραχές όπως το σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών. Η ύπαρξη οικογενειακού ιστορικού σακχαρώδους διαβήτη, υπέρτασης και καρδιοπάθειας σε μικρή ηλικία αυξάνει το κίνδυνο εμφάνισης μεταβολικού συνδρόμου, ενώ η ανθυγιεινή διατροφή, η καθιστική ζωή, το κάπνισμα και το έντονο στρες πολλαπλασιάζουν τον κίνδυνο εμφάνισης ενός ή και περισσότερων των επιμέρους παθήσεων (υπέρταση, σακχαρώδης διαβήτης, υπερλιπιδαιμίας και κεντρικής παχυσαρκίας). Η ινσουλινοαντίσταση και η κεντρική παχυσαρκία θεωρούνται πλέον από τους σημαντικότερους παράγοντες ανάπτυξης του μεταβολικού συνδρόμου.

Η αντιμετώπιση του μεταβολικού συνδρόμου περιλαμβάνει την αντιμετώπιση των επιμέρους προβλημάτων μέσω αλλαγών στον τρόπο ζωής και, αν κριθεί απαραίτητο, λήψη κατάλληλης φαρμακευτικής αγωγής. Οι παρεμβάσεις στον τρόπο ζωής περιλαμβάνουν μια διατροφή με υγιεινές επιλογές τροφίμων, την αύξηση της φυσικής δραστηριότητας και την διακοπή του καπνίσματος.

Όπως αναφέρθηκε η παχυσαρκία παίζει ένα σημαντικό ρόλο στην εμφάνιση του συνδρόμου, επομένως η αντιμετώπιση της και η επίτευξη ενός υγιούς βάρους πρέπει να αποτελεί τον πρωταρχικό στόχο. Παγκόσμιους φορείς υγείας προτείνουν την απώλεια 7-10% του αρχικού βάρους μέσα στον πρώτο χρόνο θεραπείας. Για να επιτευχθεί η απώλεια αυτή δεν απαιτείτε μια στερητική δίαιτα, αλλά μικρές διατηρήσιμες αλλαγές που σταδιακά θα φέρουν το επιθυμητό αποτέλεσμα τόσο στο βάρος, όσο και στην υπέρταση, τον έλεγχο του σακχάρου, και τα επίπεδα της χοληστερόλης στο αίμα.

Η μεσογειακή διατροφή θεωρείται ως η πλέον κατάλληλη για την αντιμετώπιση του μεταβολικού συνδρόμου. Σε πρόσφατη μελέτη σε πάσχοντες του συνδρόμου, αυτοί που ακολουθούσαν τη μεσογειακή διατροφή είχαν μεγαλύτερη απώλεια βάρους, χαμηλότερη αρτηριακή πίεση, βελτιωμένη αντίσταση στην ινσουλίνη και χαμηλότερα επίπεδα ινσουλίνης και δείκτες φλεγμονής. Η μεσογειακή διατροφή δίνει έμφαση στην κατανάλωση οσπρίων, ελαιολάδου, δημητριακών, ξηρών καρπών, φρούτων και λαχανικών, στη μέτρια κατανάλωση ψαριού, λευκού κρέατος και γαλακτοκομικών προϊόντων και στη σπάνια κατανάλωση κόκκινου κρέατος, όπως και στη μέτρια κατανάλωση κόκκινου κρασιού.

Επιπλέον η άσκηση αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους προστατευτικούς παράγοντες πρόληψης και αντιμετώπισης των επιμέρους παθήσεων του μεταβολικού συνδρόμου, και συνεπώς από την εμφάνιση του ίδιου του συνδρόμου, καθώς συμβάλλει στην ρύθμιση του σωματικού βάρους και την αύξηση της HDL χοληστερόλης μειώνοντας ταυτόχρονα την ινσουλινοαντίσταση.

Γαζής Π. Γιώργος, Διαιτολόγος – Διατροφολόγος
Πεφανερωμένης 9 Λευκάδα, τηλ. 2645022822, 6944373860

Προηγούμενο άρθροΗ βιβλιοθήκη της Βέροιας είναι μια βιβλιοθήκη από το μέλλον!
Επόμενο άρθροΠρόσκληση του Επιμελητηρίου για συμμετοχή στην έκθεση ΕΞΠΟΤΡΟΦ 2016