Η μελιτζάνα είναι ένα ποώδες, πολυετές φυτό του γένους Στρύχνον (Solanum) της οικογένειας των Στρυχνοειδών (Solanaceae) και καλλιεργείται για τον ομώνυμο καρπό της. Προέρχεται από την Ινδία και πρωτοκαλλιεργήθηκε στην Κίνα τον 5ο αιώνα πΧ. Στην Ευρώπη εμφανίστηκε τον 14ο αιώνα, αλλά εξαιτίας της πικρής της γεύσης άργησε να ενταχθεί στην διατροφή και μέχρι τον 18ο αιώνα χρησιμοποιούνταν ως διακοσμητικό. Με την ανάπτυξη όμως ποικιλιών με λιγότερη πικράδα, το σκουρόχρωμο αυτό λαχανικό βρήκε σύντομα το ρόλο της στην μαγειρική και σήμερα αποτελεί ένα από τα βασικά συστατικά της Μεσογειακής διατροφής.
Η θρεπτική αξία της μελιτζάνας είναι πολύ υψηλή, καθώς είναι πλούσια σε πρωτεΐνες, βιταμίνες Α, Β1, Β3, Β6 ασβέστιο, κάλιο, νάτριο, σίδηρο, μαγνήσιο και φυτικές ίνες, που την καθιστούν μια πολύ υγιεινή τροφή. Η υψηλή της περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες βοηθά στην ανακούφιση της δυσκοιλιότητας και ταυτόχρονα εμποδίζει τη δημιουργία αιμορροΐδων και κολίτιδας. Έχει λίγες θερμίδες, καθόλου λίπος και κατά τη διάρκεια της πέψης απορροφάει το λίπος άλλων τροφών, βοηθώντας έτσι στην απώλεια βάρους. Ανάλογα με τον τρόπο μαγειρέματός της και το συνδυασμό της με άλλες τροφές, η μελιτζάνα μπορεί να ανακουφίσει το φούσκωμα, να καθαρίσει τα φλέμματα, να βελτιώσει την πέψη και να βοηθήσει στην αντιμετώπιση της αϋπνίας. Επιπλέον περιέχει αντιοξειδωτικές ουσίες που ανήκουν στην οικογένεια των φαινολών, όπως καφεϊκό και χλωρογενικό οξύ, φλαβονοειδή και ανθοκυανίνες, με σημαντικότερη τη νασουνίνη.
Η νασουνίνη λόγω της ισχυρής αντιοξειδωτικής της δράσης προστατεύει τα εγκεφαλικά κύτταρα από την οξειδωτική δράση των ελευθέρων ριζών. Οι ελεύθερες ρίζες δημιουργούνται στο σώμα μας από διάφορες αιτίες (άγχος, διατροφή, μόλυνση ατμόσφαιρας κα) και επιτίθενται είτε στην κυτταρική μεμβράνη των κυττάρων (και πιο συγκεκριμένα στο λιπιδικό τους τμήμα) είτε στον πυρήνα αλλάζοντας το γενετικό τους υλικό.
Το χλωρογενικό οξύ θεωρείται επίσης από τα πιο ισχυρά αντιοξειδωτικά της μελιτζάνας που καταπολεμούν τις ελεύθερες ρίζες, ενώ ταυτόχρονα έχει αντιμικροβιακή δράση και μειώνει την κακή χοληστερόλη (LDL), συμβάλλοντας στην προστασία του καρδιαγγειακού συστήματος.
Έτσι γίνεται φανερό ότι οποιαδήποτε ουσία που εμποδίζει την καταστροφική δράση των ελευθέρων ριζών αποτελεί ουσιαστικά έναν τύπο ‘ασπίδας’ του οργανισμού μας. Στα πλαίσια λοιπόν αυτά η μελιτζάνα ανήκει στην κατηγορία τροφίμων που πρέπει να καταναλώνονται σε αφθονία καθώς προάγει τον αμυντικό μηχανισμό του σώματός μας κατά της επικίνδυνης δράσης των ελευθέρων ριζών.
Γαζής Π. Γιώργος, Διαιτολόγος – Διατροφολόγος
Πεφανερωμένης 9 Λευκάδα, τηλ. 2645022822, 6944373860
