Το κόστος της ενέργειας είναι ένα μεγάλο ποσό που πρέπει να συμπεριλαμβάνεται στον οικονομικό προϋπολογισμό του νοικοκυριών.
Ειδικά σήμερα, μετά από την παρατεταμένη ύφεση της οικονομίας, το εισόδημα των νοικοκυριών έχει μειωθεί δραστικά ενώ αντίθετα, το κόστος του ηλεκτρικού ρεύματος και άλλων πηγών ενέργειας έχει αυξηθεί. Έτσι, η επιβάρυνση είναι μεγαλύτερη για τον τελικό καταναλωτή ενέργειας. Υπάρχουν όμως αρκετές έξυπνες λύσεις και ιδέες, οι οποίες μπορούν να οδηγήσουν στην μείωση της καταναλισκόμενης ενέργειας, άρα στην εξοικονόμηση χρημάτων, χωρίς να μειωθεί το επίπεδο άνεσης στην κατοικία σας. Μπορείτε με μικρές επεμβάσεις, οι οποίες δεν θα σας κοστίσουν, να διαχειριστείτε έξυπνα και αποδοτικά την θέρμανση, τις ηλεκτρικές συσκευές και τον φωτισμό της κατοικίας σας.
Θέρμανση Κατοικίας
Τα νοικοκυριά στην Ελλάδα καταναλώνουν σχεδόν το 70% της συνολικής ενέργειας τους, για να θερμάνουν την κατοικία τους. Επομένως πρέπει να δώσετε ιδιαίτερη έμφαση στις λύσεις οι οποίες καθιστούν την θέρμανση των χώρων αποδοτικότερη.
Κάθε χρόνο στην αρχή του χειμώνα πρέπει να κάνετε έλεγχο, καθαρισμό και ενδεχομένως συντήρηση στον λέβητα και καυστήρα πετρελαίου ή φυσικού αερίου. Ο βαθμός απόδοσης του συστήματος θέρμανσης μειώνεται όταν δεν συντηρείται και δεν καθαρίζεται τακτικά, καταναλώνοντας μεγαλύτερες ποσότητες ενέργειας για να σας παρέχει την ίδια θερμοκρασία χώρου.
Ο θερμοστάτης του χώρου σας, συνήθως είναι ρυθμισμένος στους 22°C. Αυτή είναι μια πολύ μεγάλη θερμοκρασία και δαπανάτε μεγάλα ποσά ενέργειας χωρίς να βελτιώνεται την θερμικής σας άνεση ουσιαστικά. Πρέπει να τον ρυθμίσετε σταθερά σε μια θερμοκρασία μεταξύ 18°C και 19°C, καθόλη την διάρκεια του χειμώνα. Εάν κάποια στιγμή λείψετε για μεγάλο χρονικό διάστημα, κατεβάστε τον θερμοστάτη στους 16°C και όχι πιο κάτω. Σε διαφορετική περίπτωση, η θερμοκρασία του εσωτερικού χώρου θα πέσει αρκετά πιο κάτω, και θα δαπανηθεί πολύ μεγαλύτερη ποσότητα ενέργειας για να επαναφέρετε τον χώρο στην επιθυμητή θερμοκρασία όταν επιστρέψετε. Μην αυξομειώνετε τα επίπεδα θερμοκρασίας συνέχεια. Η εξοικονόμηση ενέργειας μπορεί να φτάσει και στο 25%, αν τηρήσετε τα παραπάνω. Εάν κάποια στιγμή όμως, αισθανθείτε ότι η θερμοκρασία του χώρου είναι χαμηλή, αυτό πιθανότατα θα οφείλεται στο αυξημένο ποσοστό υγρασίας στον χώρο και όχι στην θερμοκρασία του θερμοστάτη. Γι’ αυτό πρέπει να αερίζετε καθημερινά την κατοικία σας, διατηρώντας ταυτόγχρονα το εσωτερικό περιβάλλον καθαρότερο και την υγρασία σε ικανοποιητικά χαμηλά επίπεδα. Η καλύτερη στιγμή για τον καθημερινό αερισμό (τον χειμώνα) είναι το μεσημέρι, όπου επικρατεί η υψηλότερη εξωτερική θερμοκρασία. Έτσι το σπίτι σας θα ανανεωθεί με φρέσκο αέρα, η θερμοκρασία του οποίου δεν θα είναι πολύ χαμηλότερη από την εσωτερική.
Ο ήλιος είναι μια φυσική πηγή ενέργειας, που βοηθά σημαντικά στην εξοικονόμηση ενέργειας στην κατοικία σας. Κατα την περίοδο του χειμώνα, βρίσκεται χαμηλότερα στο στερέωμα του ουρανού από ότι το καλοκαίρι, και μπορεί να σας προσφέρει τις ακτίνες του για να θερμάνει τους χώρους σας. Πρέπει να αφήνετε λοιπόν ανοιχτά όλα τα εξώφυλλα από τα παράθυρα και τις μπαλκονόπορτες που έχουν νότιο προσανατολισμό, καθόλη την διάρκεια της ημέρας. Με αυτόν τον τρόπο, θα επιτύχετε έμμεση θέρμανση του χώρου σας από τις ηλιακές ακτίνες και το σύστημα θέρμανσης σας θα καταναλώσει λιγότερη ενέργεια. Αντίθετα, κατα την διάρκεια της νύχτας κλείστε όλα τα εξώφυλλα και τις κουρτίνες.
Είναι συχνό το φαινόμενο να τοποθετούνται διάφορα υλικά επικάλυψης στα καλοριφέρ. Πολλές φορές λόγο στενότητας χώρου, τοποθετούνται ακόμα και έπιπλα μπροστά από τα καλοριφέρ. Αυτοί είναι δύο λόγοι που μειώνουν την αποδοτικότητα του συστήματος θέρμανσης. Θα πρέπει να απομακρύνετε όλα τα εμπόδια από τα θερμαντικά σώματα, έτσι ώστε ο αέρας να κυκλοφορήσει σωστά για να μπορέσει να ζεστάνει τον χώρο σας.
Ηλεκτρικές Συσκευές
Οι ηλεκτρικές συσκευές καταναλώνουν την μεγαλύτερη ποσότητα ενέργειας, μετά την θέρμανση της κατοικίας σας. Ωστόσο αν ακολουθήσετε τις παρακάτω προτροπές μπορείτε να μειώσετε την ενεργειακή κατανάλωση σας.
Όταν θελήσετε να αγοράσετε μια νέα ηλεκτρική συσκευή, να προσέξετε την ενεργειακή της κατανάλωση. Να προτιμήσετε συσκευές με ενεργειακή κατάταξη τουλάχιστον Α ή μεγαλύτερη (Α+ , Α++). Η εξοικονόμηση ενέργειας θα είναι πολύ μεγάλη. Παρότι το αρχικό κόστος αγοράς μπορεί να είναι αυξημένο, με την πάροδο του χρόνου η συσκευή, σας ανταμοίβει καθώς καταναλώνει πολύ λίγότερη ενέργεια από μια φθινότερη συσκευή.
Η πιο ενεργοβόρα συσκευή σας είναι το πλυντήριο ρούχων και πιάτων. Κάθε πλύση, σας κοστίζει περίπου 0,20€ σε αξία ηλεκτρικού ρέυματος. Αν χρησιμοποιούσατε όμως θερμοκρασία νερού έως 60°C και όχι παραπάνω, ή αν επιλέγατε προγράμματα χωρίς πρόπλυση, θα είχατε μια εξοικονόμηση που θα έφτανε έως και 20%. Μπορείτε να χρησιμοποιείτε απορρυπαντικά τελευταίας τεχνολογίας επίσης, τα οποία δεν χρειάζονται πιο θερμό νερό για την πλύση. Εκμεταλευτείτε το φθηνότερο τιμολόγιο του νυχτερινού ηλεκτρικού ρεύματος, και προγραμματείστε τις συσκευές σας να κάνουν τις πλύσεις μεταξύ 15:00 με 17:00 το απόγευμα αλλά και 02:00 με 08:00 το βράδυ. Στο παραπάνω χρονικό διάστημα μπορείτε να ενεργοποιήσετε και άλλες ηλεκτρικές συσκευές (όπως να ανάψετε τον ηλεκτρικό θερμοσίφωνα για ζεστό νέρο ή να μαγειρέψε στην κουζίνα σας).
Πότε να μην αφήνετε καμία συσκευή να λειτουργεί σε κατάσταση αναμονής “stand by”. Σήμερα, στο σπίτι σας λειτουργούν πλήθος μικροσυσκευών (ηλεκτρονικός υπολογιστής, οθόνη, τηλεόραση, στερεωφονικό συγκρότημα, εκτυπωτής, κτλ.) οι οποίες είναι συνεχώς σε κατάσταση αναμονής. Θα εκπλαγείτε όταν ανακαλύψετε πόση ενέργεια έχουν καταναλώσει από την στιγμή που τις θέσατε σε λειτουργία. Γι’ αυτό να κλείνετε την συσκευή από το κεντρικό κουμπί άναυσης/σβεσης (on/off). Μετά την φόρτιση του κινητού, του tablet ή του laptop σας, να βγάζετε και τον φορτιστή από την πρίζα. Σε διαφορετική περίπτωση, ο φορτιστής θα συνεχίσει να καταναλώνει ενέργεια.
Φωτισμός
Σημαντική πηγή κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας αποτελεί ο τεχνητός φωτισμός της κατοικίας σας. Τα νοικοκυριά καταναλώνουν μεγάλες ποσότητες για να φωτίσουν τους χώρους τους ακόμα και όταν είναι μέρα, διότι δεν έχουν επαρκή φυσικό φωτισμό.
Το φυσικό φως είναι αναντικατάστατο και δεν θα πρέπει να το εμποδίζετε να φθάσει στο εσωτερικό του σπιτιού σας. Να ανοίγετε όλες τις κουρτίνες, να σηκώνετε όλα τα σκίαστρα έτσι ώστε το φυσικό φως να επαρκεί για τον φωτισμό σας. Μπορείτε να μεταφέρετε και κάποιες ασχολίες σας που χρειάζονται αρκετό φως (όπως το γραφείο, τον πάγκο εργασίας ή ακόμα και την σιδερώστρα) κοντά σε μεγάλα παράθυρα. Επίσης όταν θα ανανεώσετε το χρώμα των εσωτερικών σας τοίχων, να επιλέξετε χρώματα πιο ανοιχτά, τα οποία ανακλούν και διαχέουν ένα μεγάλο μέρος του φυσικού φωτός στον χώρο σας, βελτιώνοντας την οπτική σας άνεση.
Επίσης, θα πρέπει να αντικαταστήσετε τους ενεργοβόρους λαμπτήρες σας με λαμπτήρες νεάς τεχνολογίας led. Οι νέοι λαμπτήρες χρησιμοποιούν ένα πολύ μικρό ποσό ενέργειας από ότι οι κοινοί λαμπτήρες, και επιπλέον έχουν διάρκεια ζωής που προσεγγίζει τα 20 χρόνια.
Εφαρμόζοντας τις παραπάνω ενέργειες, βελτιώνετε την απόδοση της ενέργειας προς όφελος σας, χωρίς να μειώσετε το επίπεδο άνεσης στον χώρο σας και χωρίς να αλλάξετε δραματικά την καθημερινότητα και τις συνήθειες σας. Επιπλέον, θα εξοικειωθείτε με την έννοια της εξοικονόμησης ενέργειας και έτσι θα βοηθήσετε επιπρόσθετα το ευρύτερο περιβάλλον.
Νίκος Κόμης, Αρχιτέκτων Μηχανικός, M.Sc., M.B.A.,
Ενεργειακός Επιθεωρητής
ΛΕΥΚΑΔΑ Ι. Μελλά 48 & Φιλαρμονικής 11Α, 26450-26360
ΑΘΗΝΑ Στεφάνου Στρέιτ 29 – Φιλοθέη, 210 6858449
www.ecotects.gr / ncomis@ecotects.gr
