Αρχική Μόνιμες Στήλες Διατροφή & Υγεία Η αλήθεια γύρω από τη γλουτένη

Η αλήθεια γύρω από τη γλουτένη

0

gluten free

Τα τελευταία χρόνια τα ράφια των καταστημάτων έχουν κατακλυστεί από προϊόντα ελεύθερα γλουτένης, τα οποία επιλέγουν όλο και περισσότεροι άνθρωποι θεωρώντας είτε ότι είναι πιο υγιεινά, είτε ότι θα τους βοηθήσουν να χάσουν τα περιττά κιλά. Στην πραγματικότητα οι μόνοι που επωφελούνται πραγματικά από τη μόδα αυτή είναι οι ασθενείς με κοιλιοκάκη, ένα κληρονομικό αυτοάνοσο νόσημα του οποίου η μόνη θεραπεία αποτελεί η αυστηρή δια βίου δίαιτα ελεύθερη γλουτένης.

Η γλουτένη δεν είναι κάποιο πρόσθετο συστατικό της βιομηχανίας τροφίμων, αλλά μια φυσική πρωτεΐνη του ενδοσπερμίου του σιταριού, του κριθαριού, της βρώμης και της σίκαλης, η οποία αποτελείται από τη γλοιαδίνη και γλουτελίνη. Η κοιλιοκάκη είναι η δυσανεξία στη γλουτένη, όπου ο οργανισμός αντιδρά με παραγωγή αντιγλιαδινικών αντισωμάτων, κάτι που έχει σαν αποτέλεσμα την καταστροφή του εσωτερικού τοιχώματος του λεπτού εντέρου. Τα συμπτώματα της κοιλιοκάκης περιλαμβάνουν την έντονη διάρροια, αναιμία, οστεοπενία και οστεοπόρωση, καθυστερημένη ανάπτυξη στα παιδιά, δερματίτιδα και στοματικές άφθες. Μερικοί άνθρωποι ωστόσο μπορεί να παρουσιάζουν μια ευαισθησία στη γλουτένη χωρίς να πάσχουν από κοιλιοκάκη και ο περιορισμός στην κατανάλωση της φαίνεται να τους ωφελεί. Ασθενείς με σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου για παράδειγμα ανέφεραν βελτίωση των συμπτωμάτων μετά από μείωση της κατανάλωσης γλουτένης.

Ο πλήρης αποκλεισμός των προϊόντων που περιέχουν γλουτένη χωρίς να είναι πραγματικά απαραίτητο μπορεί να οδηγήσει σε διατροφικές ελλείψεις λόγω του ότι αποκλείονται ολόκληρες ομάδες τροφίμων και τα παράγωγά τους, όπως το σιτάρι, το κριθάρι, η βρώμη και η σίκαλη, αλλά και το πλιγούρι, η όλυρα (dinkel), το τριτικάλε (διασταύρωση μεταξύ σιταριού και σίκαλης), η ζέα και το καρασάν (kamut). Αν και η γλουτένη αυτή καθεαυτή δεν έχει ιδιαίτερη διατροφική αξία τα δημητριακά όπου βρίσκεται έχουν, ιδιαίτερα τα προϊόντα ολικής άλεσης τα οποία ως μέρος μιας υγιεινής διατροφής μειώνουν τον κίνδυνο ανάπτυξης καρδιακών παθήσεων, διαβήτη και κάποιων μορφών καρκίνου. Το 2005 η Αμερικανική Διατροφολογική Εταιρεία (ADA) ανακοίνωσε ότι τα προϊόντα ελεύθερα γλουτένης περιέχουν μικρότερη περιεκτικότητα σε βιταμίνες του συμπλέγματος Β, ασβέστιο, σίδηρο, ψευδάργυρο, μαγνήσιο και φυτικές ίνες.

Τα τελευταία χρόνια πολλοί άνθρωποι έχουν υιοθετήσει την λανθασμένη άποψη ότι η γλουτένη εκτός από επιζήμια για την υγεία είναι επιπλέον η αιτία που παχαίνουν και όταν την κόβουν αδυνατίζουν. Αυτό φυσικά δεν ισχύει, ο μόνος τρόπος για να χάσει κάποιος βάρος είναι είτε να μειώσει την θερμιδική πρόσληψη μέσω της τροφής, είτε να αυξήσει την ενεργειακή δαπάνη μέσω άσκησης. Ο περιορισμός της κατανάλωσης προϊόντων με γλουτένη όπως ψωμιού, μακαρονιών, μπισκότων, δημητριακών, γλυκών και των περισσότερων επεξεργασμένων τροφίμων οδηγεί συνήθως σε μείωση της συνολικής θερμιδικής πρόσληψης και άρα απώλεια βάρους. Επιπλέον τα προϊόντα ελεύθερα γλουτένης που κυκλοφορούν στην αγορά είναι σημαντικά ακριβότερα από τα κανονικά αντίστοιχά τους και πολλοί άνθρωποι τα αποφεύγουν.

Οι ασθενείς με κοιλιοκάκη ή ευαισθησία στη γλουτένη μπορούν να καταναλώνουν άφοβα κρέατα, ψάρια, γαλακτοκομικά προϊόντα, φρούτα και λαχανικά και προϊόντα που παράγονται από άλευρα χωρίς γλουτένη όπως ρυζάλευρο, πατατάλευρο, καλαμποκάλευρο, κινόα και αμάρανθο. Χάρη στην αυξημένη πλέον διάθεση προϊόντων ελεύθερων γλουτένης έχει γίνει ευκολότερο από ποτέ να ακολουθήσουν μια φυσιολογική και λιγότερο περιοριστική διατροφή. Ωστόσο τα προϊόντα αυτά δεν θεωρούνται όλα υγιεινά, καθώς αρκετά είναι πλούσια σε κορεσμένα λιπαρά, χοληστερόλη, νάτριο και θερμίδες.


Γαζής Π. Γιώργος, Διαιτολόγος – Διατροφολόγος
Πεφανερωμένης 9 Λευκάδα, τηλ. 2645022822, 6944373860

Προηγούμενο άρθροΈκοψε την πίτα του το ΚΔΑΠ Morfosi, παρουσία του Αριστείδη Δάγλα
Επόμενο άρθροΘ. Καββαδάς: Διετή παράταση για διόρθωση εγγραφών στο κτηματολόγιο σε Τσουκαλάδες, Απόλπαινα, Σφακιώτες