Ο Μπίλι Γουάιλντερ (Billy Wilder, 22 Ιουνίου 1906 – 27 Μαρτίου 2002) ήταν Αυστριακός σκηνοθέτης, σεναριογράφος, παραγωγός, καλλιτέχνης, και δημοσιογράφος, με καριέρα στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής.
Η καριέρα του διήρκεσε περισσότερο από 50 χρόνια. Θεωρείται ως ένας από τους πιο ιδιοφυείς σκηνοθέτες της χρυσής εποχής του Χόλυγουντ, λόγω της ευρείας γκάμας ταινιών που σκηνοθέτησε. Η βράβευσή του με τρία όσκαρ τόσο για την παραγωγή, όσο και για τη σκηνοθεσία και τη συγγραφή του σεναρίου της ταινίας “Η Γκαρσονιέρα” (The Apartment, 1960), τον κατέστησε ως έναν από τους μόλις πέντε καλλιτέχνες, που έχουν καταφέρει αυτό το επίτευγμα.
Ο Γουάιλντερ άρχισε να ασχολείται με τη συγγραφή σεναρίου ενώ ζούσε στο Βερολίνο στα τέλη της δεκαετίας του 1920. Μετά την άνοδο του Αδόλφου Χίτλερ, ο Γουάιλντερ, ο οποίος ήταν Εβραίος, έφυγε για το Παρίσι, όπου έκανε το σκηνοθετικό του ντεμπούτο με την ταινία “Ο κακός δρόμος” (Mauvaise graine, 1934). Στη συνέχεια μεταφέρθηκε στο Χόλιγουντ και το 1939 είχε την πρώτη του επιτυχία στο Χόλιγουντ με τη συμμετοχή του στη συγγραφή του σεναρίου της σατιρικής ταινίας του Ερνστ Λιούμπιτς “Νινότσκα” (Ninotcha). Πρώτη σκηνοθετική απόπειρα του Γουάιλντερ στο Χόλιγουντ ήταν με την ταινία “Υπερφυσική Μπεμπέκα” (The Major And The Minor, 1942), ενώ η σκηνοθεσία του φιλμ νουάρ “Κολασμένη Αγάπη” (Double Indemnity) δυο χρόνια αργότερα του χάρισε την πρώτη του υποψηφιότητα για όσκαρ σκηνοθεσίας. Το 1945 ο Γουάιλντερ κέρδισε όσκαρ σκηνοθεσίας καθώς και όσκαρ διασκευής σεναρίου για την ταινία “Το Χαμένο Σαββατοκύριακο” (The Lost Weekend) και το 1950 συνέγραψε και σκηνοθέτησε τη θρυλική ταινία “Η Λεωφόρος της Δύσης” (Sunset Boulevard).
Από τα μέσα της δεκαετίας του ’50 ο Γουάιλντερ γύριζε κυρίως κωμωδίες. Μερικές από τις σημαντικότερες ταινίες του, εκείνης της περιόδου, είναι οι: “Γλυκειά μου Σαμπρίνα” (Sabrina, 1954), “Εφτά χρόνια φαγούρας” (The Seven Year Itch, 1955), “Μερικοί το προτιμούν καυτό” (Some Like It Hot, 1959) και “Η Γκαρσονιέρα” (The Apartment, 1960). Δεκατέσσερις από τους ηθοποιούς που σκηνοθέτησε ο Γουάιλντερ προτάθηκαν για όσκαρ. Το 1986 τιμήθηκε για την προσφορά του στην έβδομη τέχνη από το Αμερικανικό Ινστιτούτο Κινηματογράφου. Τιμήθηκε επίσης με το Irving G. Thalberg Memorial Award το 1988 και με το Εθνικό Μετάλλιο των Τεχνών το 1993.
Το πρωτοπόρο ύφος του Γουάιλντερ σε συνδυασμό με τα αμφιλεγόμενα θέματα που πραγματεύτηκε σε κάποιες από τις ταινίες του, διεύρυναν το φάσμα του αποδεκτού και συνετέλεσαν τόσο στην εξέλιξη του αμερικανικού κινηματογράφου, όσο και στην αφύπνιση του κοινού.
Σήμερα Πέμπτη, 22 Ιουνίου, συμπληρώνονται 111 χρόνια από τη γέννηση του.
* Τα βιογραφικά στοιχεία έχουν ληφθεί από το αντίστοιχο λήμμα της Βικιπαίδειας.
In Memoriam – Μια “μικρή” στήλη με αποφθέγματα μεγάλων ανθρώπων.
Η στήλη αποτελεί μεταφορά, προσαρμογή και επέκταση του “Quotes Project”, ενός συνεχιζόμενου εβδομαδιαίου -γραφιστικού πρωτίστως- project της FNK.
Γραφιστική αποτύπωση / Επιμέλεια κειμένου:
Νικόλαος Ι. Καββαδίας – Graphic Designer
nikolaos.kavadias[at]gmail.com
