Γράφει ο Θοδωρής Γεωργάκης.
Η άποψη της βουλευτού της ΔΗΜΑΡ Μαρίας Ρεπούση ότι ο Χορός του Ζαλόγγου είναι ένας ακόμη <<εθνικός μύθος>>, μετά τις γνωστές της απόψεις για συνωστισμό στην προκυμαία της Σμύρνης, το 1922, έχει ξεσηκώσει πολλές αντιδράσεις σε κάθε ελληνική γωνιά. Η Μαρία Ρεπούση ανήκει σε μια ομάδα ιστοριοδιφών, όπως την κατατάσσουν τα γραπτά της και οι απόψεις της, η οποία ομάδα, όπως διατείνεται, αναζητά την επιστημονική ιστορική αλήθεια, απαλλαγμένη από εθνικούς μύθους και στερεότυπα. Αμφισβητούν μια σειρά ιστορικών γεγονότων και δεδομένων, όπως την ύπαρξη του Κρυφού Σχολειού, τον ρόλο της Εκκλησίας σαν εθναρχούσης κατά την τουρκοκρατία, τον Χορό του Ζαλόγγου και μιά σειρά άλλων ζητημάτων τα οποία θεωρούν <<εθνικούς μύθους>>.
Μπορεί η πρόθεσή τους αυτή, περί αναζήτησης της επιστημονικής ιστορικής αλήθειας, να φαντάζει θεμιτή στα μάτια του μέσου Έλληνα, όμως, τελικά, η όλη αυτή εργώδης προσπάθειά, παίρνει μια εθνοαποδομητική χροιά και χαρακτήρα, ‘ετσι όπως προκύπτει, εν τοις πράγμασι, από μια τελική επιδίωξη για αποσύνθεση των εθνικών ταυτοτήτων, διότι, σε τελική ανάλυση, αυτό είναι το πρόταγμα της δυτικής ιστορικής και κοινωνιολογικής σκέψης, η οποία αποδίδει την τρέχουσα παγκοσμιοποίηση και στο επίπεδο των ιστορικών δεδομένων.
Σ’ αυτό τον τρόπο σκέψης κατατάσσεται και η Μαρία Ρεπούση, η οποία και λόγω της βουλευτικής της ιδιότητος, άλλωστε αυτή ακριβώς η <<ανατρεπτική>> της άποψη περί ιστορίας την έστειλε στην Βουλή των Ελλήνων, οπότε η περίπτωσή της μάλλον αποτελεί το δένδρο, μπροστά στο δάσος της εθνοαποδομητικής σχολής, δάσος που δεν πρέπει να υποτιμήσουμε, αλλά να αντικρούσουμε με κάθε μέσο, όχι με αφορισμούς και χαρακτηρισμούς, αλλά παραθέτοντας τον πυρήνα των ιστορικών γεγονότων και όχι την ερμηνεία, όπως επιχειρεί, κυρίως, αυτή η εθνοαποδομητική σχολή.
Κατά κανόνα, τα μέλη αυτής της ομάδος προέρχονται απ’ τον χώρο της <<εκσυχρονιστικής αριστεράς>>, η οποία διαδέχθηκε μεταδικτατορικά την αστική διανόηση, που είχε απονομιμοποιηθεί στα μάτια του κόσμου, λόγω της ταυτισής της με το δικτατορικό καθεστώς. Αυτή η <<εκσυχρονιστική αριστερά>> μεταβλήθηκε σε ηγεμονεύουσα δύναμη μέσα στο κράτος, στην εκπαίδευση, στα ΜΜΕ και στους εκδοτικούς οίκους. Πυρήνας και αφετηρία τους στην ιστορική ερμηνεία που πραγματεύονται, διότι περί ερμηνείας και όχι νέας ιστοριογραφίας πρόκειται, για την επανάσταση του 1821 προχωρούν σε διττή αιτιολόγησή της. Για κάποιους η επανάσταση είχε ταξικό χαρακτήρα και δεν ήταν η εθνεγερσία, όπως χρόνια τώρα γενιές και γενιές Ελλήνων έχουν διδαχθεί. Για κάποιους άλλους το 1821 είναι απόρροια και απότοκος του γαλλικού διαφωτισμού, γι’ αυτό και απαξιώνουν συνειδητά όλα τα προεπαναστατικά κινήματα, όπως του Κροκόνδειλου Κλαδά ή τα Ορλωφικά.
Από όποια αφετηρία, όμως και άν ξεκινούν, ο στόχος, φαίνεται, πως είναι κοινός. Η αποδόμηση και η απαξίωση της εθνικής ταυτότητας και του πατριωτισμού. Γι’ αυτούς, αίφνης, οι Σουλιώτες δεν διέθεταν εθνική συνείδηση. Αποσιωπούν, όμως, πως είχαν συνείδηση ταυτισμένη με το γένος, την θρησκευτική ταυτότητα, συνολικά μια συνείδηση Ρωμιοσύνης.
Σε ότι αφορά τον Χορό του Ζαλόγγου, δηλαδή την αυτοθυσιαστική πράξη εξήντα γυναικών του Σουλίου να πέσουν στα βράχια, προκειμένου να αποφύγουν τον εξανδραποδισμό και τις βιαιότητες των Τουρκαλβανών του Αλή Πασά, ο πυρήνας των γεγονότων παραδόθηκε σε μας σήμερα κυρίως από δύο πηγές, οι οποίες μάλιστα έχουν ένα κοινό χαρακτηριστικό στοιχείο, αυτό της βιωματικότητας. Κατά πρώτον ο Χριστόφορος Περαιβός, ο οποίος έζησε τον εικοσαετή αγώνα των Σουλιωτών με τους Τούρκους και με τον Αλή Πασά, στο κείμενό του (έκδοση 1815) αναφέρει για τον Χορό του Ζαλόγγου.
[… Όθεν αρπάξαντες με τας ιδίας χείρας τα άκακα και τρυφερά αυτών βρέφη, τα έρριπταν κάτω από τον κρημνόν. Έπειτα αι μητέρες πιάνοντας μία με την άλλη τα χέρια τους, άρχισαν και εχόρευαν, χορεύουσαι δε επηδούσαν ευχαρίστως μία κατόπιν της άλλης από τον κρημνόν…]
Κατά δεύτερον, ο γνωστός γάλλος πρόξενος και περιηγητής, ο Φρανσουά Πουκεβίλ, στο έργο του <Ταξείδι στην Ελλάδα>>, που κυκλοφόρησε στο Παρίσι το 1821 με την έκρηξη της Ελληνικής Επανάστασης, γράφει.
[… Ηρωικόν θάρρος εξήντα γυναικών, που κινδύνευαν να παραδοθούν στην σκλαβιά των Τούρκων. Ρίχνουν τα παιδιά τους πάνω στους πολιορκητές, σαν να ήταν πέτρες. Έπειτα ψάλλοντας τον επιθανάτιο ύμνο τους και κρατώντας η μία το χέρι της άλλης ρίχτηκαν στο βάθος της αβύσσου…[
Αυτός είναι πυρήνας του Χορού του Ζαλόγγου και όχι οι υστερότερες ερμηνείες και φτηνές αναζητήσεις αν η πτώση αυτών των γυναικών έγινε ..<<εν χοροίς και άσμασι>> ή όχι.
Η Μαρία Ρεπούση ταυτίζει την άποψή της περί <<εθνικού μύθου>> με αυτή της συναντιλήπτριά της Βάσως Ψιμούλη, η οποία στο έργο της <<Σούλι και Σουλιώτες>>, (έκδοση 2006), αμφισβητώντας ακόμη και αυτόν τον κεντρικό πυρήνα του χορού του θανάτου στο Ζάλογγο, γράφει.
[… Στη διάρκεια της διεξαγόμενης σε στενωπούς και μονοπάτια του όρους μάχης, μέρος των γυναικόπαιδων κατακρημνίστηκε είτε απωθούμενο στην άκρη του γκρεμού από οπισθοχωρούντες μαχητές…[
Συνωστισμός, λοιπόν, στη Σμύρνη, συνωστισμός και στα βράχια του Ζαλόγγου!!!
