Η ρευματοειδής αρθρίτιδα είναι μια χρόνια αυτοάνοση νόσος που προσβάλλει κυρίως τις αρθρώσεις και προκαλεί πόνο, οίδημα, δυσκαμψία, απώλεια λειτουργικότητας στις αρθρώσεις και φλεγμονή σε όργανα του σώματος. Εμφανίζεται κυρίως στις γυναίκες και μπορεί να προσβάλει οποιαδήποτε άρθρωση, αλλά πιο συχνά τον καρπό και τα δάχτυλα.
Αν και δεν υπάρχει συγκεκριμένη διατροφή για τους πάσχοντες από ρευματοειδή αρθρίτιδα φαίνεται ότι ορισμένες τροφές βοηθούν στην καταστολή της φλεγμονής που παρατηρείται στη συγκεκριμένη νόσο και προωθούν την ύφεση των συμπτωμάτων. Γενικότερα οι ασθενείς θα πρέπει να διατηρούν ένα φυσιολογικό βάρος και να ακολουθούν μια υγιεινή και ισορροπημένη διατροφή η οποία θα στηρίζεται στην αυξημένη κατανάλωση προϊόντων ολικής άλεσης, φρούτων και λαχανικών, την αποφυγή τροφίμων πλούσιων σε λιπαρά, κορεσμένα λιπαρά, χοληστερόλη και σάκχαρα και στην μέτρια κατανάλωση αλκοόλ.
Θα πρέπει να προτιμώνται:
- Τρόφιμα πλούσια σε ω-3 λιπαρά οξέα, όπως τα λιπαρά ψάρια (σαρδέλες, σολομός, σκουμπρί), το ελαιόλαδο, οι φυτικές μαργαρίνες και οι ξηροί καρποί. Τα ω-3 αποτελούν ισχυρούς αντιφλεγμονώδεις παράγοντες και μια διατροφή πλούσια σε αυτά παρέχει μια ισχυρή, φυσική, αντιφλεγμονώδη δράση. Μελέτες μάλιστα δείχνουν σημαντική βελτίωση των συμπτωμάτων της ρευματοειδής αρθρίτιδας καθώς συμβάλλουν στο να έχει κάποιος μαλακές αρθρώσεις, μειώνουν τη διάρκεια της πρωινής δυσκαμψίας, μειώνουν τον πόνο και ενισχύουν τη λειτουργικότητα των αρθρώσεων.
- Τρόφιμα πλούσια σε αντιοξειδωτικά, όπως τα φρούτα και λαχανικά. Συνιστάται ειδικότερα η κατανάλωση πράσινων φυλλωδών λαχανικών και λαχανικών με κόκκινο, κίτρινο και πορτοκαλί χρώμα, καθώς και η κατανάλωση φρέσκων φρούτων με τον φλοιό τους. Οι χρωστικές ουσίες που περιέχονται στα έντονου χρώματος λαχανικά και φρούτα περιέχουν φυτοχημικά συστατικά με αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες τα οποία, σε συνδυασμό με τις φυτικές ίνες που περιέχουν, ασκούν προστατευτικό ρόλο κατά της φλεγμονής και συμβάλλουν στη μείωση των επιπέδων του δείκτη φλεγμονής CRP.
- Τρόφιμα πλούσια σε φυτικές ίνες, όπως τα φρούτα, τα λαχανικά και τα δημητριακά ολικής άλεσης. Μελέτες έχουν δείξει ότι όταν αυξάνονται οι φυτικές ίνες στη διατροφή μειώνονται τα επίπεδα της CRP στο αίμα.
- Το ελαιόλαδο, το οποίο έχει βρεθεί ότι ελαττώνει τη φλεγμονή, εξαιτίας τόσο των πολυακόρεστων λιπαρών του (ω-3) όσο και της αντιοξειδωτικής βιταμίνης Ε που περιέχει.
Θα πρέπει να αποφεύγονται:
- Τα κορεσμένα λιπαρά, καθώς αυξάνουν την φλεγμονή. Βρίσκονται κυρίως σε τρόφιμα ζωικής προέλευσης (χοιρινό, μοσχάρι, αρνί, κατσίκι) και τα πλήρη γαλακτοκομικά προϊόντα (γάλα, γιαούρτι, τυρί, βούτυρο).
- Τα trans λιπαρά οξέα, τα οποία αυξάνουν την φλεγμονή και περιέχονται σε όλα τα τρόφιμα που μαγειρεύονται ή τηγανίζονται ή ψήνονται με σπορέλαια, όπως γαριδάκια, πατάτες τηγανιτές, έτοιμες ζύμες, κρουασάν κ.α.
- Αλάτι και ζάχαρη, λόγω του ότι οι ασθενείς αυτοί ακολουθούν θεραπεία με κορτιζόνη. Θα πρέπει να αποφεύγεται τόσο η προσθήκη αλατιού κατά το μαγείρεμα, όσο και η κατανάλωση τροφίμων πλούσιων σε νάτριο, όπως τα αλλαντικά, τα καπνιστά, οι κονσέρβες, τα κατεψυγμένα λαχανικά, οι έτοιμες σως, τα πατατάκια και αντίστοιχα προϊόντα, η μαγειρική σόδα, οι αλατισμένοι ξηροί καρποί και τα αλμυρά τυριά. Αντιστοίχως θα πρέπει να αποφεύγονται τρόφιμα και ροφήματα πλούσια σε ζάχαρη, όπως γλυκά, μπισκότα και αναψυκτικά.
- Τα επεξεργασμένα κρέατα και αλλαντικά, καθώς περιέχουν νιτρώδης ενώσεις οι οποίες σχετίζονται με αυξημένη φλεγμονή και χρόνιες παθήσεις.
- Η παχυσαρκία, καθώς ο λιπώδης ιστός εκκρίνει κυτοκίνες, δηλαδή πρωτεΐνες που πυροδοτούν την φλεγμονή.
Συμπερασματικά η διατήρηση ενός υγιούς βάρους και μια διατροφή πλούσια σε αντιοξειδωτικά και πολυακόρεστα λιπαρά οξέα φαίνεται ότι δρουν ευεργετικά κατά των συμπτωμάτων της ρευματοειδούς αρθρίτιδας. Η λήψη συμπληρωμάτων διατροφής μπορεί επίσης να φανεί ευεργετική, αρκεί να γίνει σε συνεννόηση με τον θεράποντα ιατρό.
Γαζής Π. Γιώργος, Διαιτολόγος – Διατροφολόγος
Πεφανερωμένης 9 Λευκάδα, τηλ. 2645022822, 6944373860
