Δείτε βίντεο και φωτογραφίες καθώς και τα αφιερώματα του My Lefkada.
Το απόγευμα του Σαββάτου 16.8.2014 πραγματοποιήθηκαν στην Αίθουσα Τέχνης «Θεόδωρος Στάμος» τα εγκαίνια της Έκθεσης Λευκαδίτικου (Πορσάνικου) Μαχαιριού, παρουσία πλήθους κόσμου.
Στην Έκθεση φιλοξενούνται δεκάδες μαχαίρια, όλα μοναδικά, από τέσσερις μαθητές του Τέλη Βλάχου (Ζλούμη) από την Καρυά, τους Λάζαρη Διονύσιο, Ρομποτή Σπυρογιάννη, Πολίτη Φίλιππο και Χαλικιόπουλο Δ. Στάθη.
Επίσης εκτίθενται παλιά μαχαίρια κατασκευής του Σπύρου Αργυρού (Τσιπράκη), τα οποία βρίσκονται στην ιδιοκτησία του Σπύρου Σκλαβενίτη, καθώς επίσης μαχαίρια και εργαλεία παλιότερων χρονολογιών κατασκευασμένα από άλλους τεχνίτες.
Την παρουσίαση της Έκθεσης ανέλαβε ο λαογράφος Σπύρος Σκλαβενίτης, ο οποίος αγάπησε την τέχνη του πορσάνικου μαχαιριού και εργάστηκε έντονα για τη διάσωσή της.
Ο κ. Αν. Γαζής, Αντιπρόεδρος του Πνευματικού Κέντρου, εξέφρασε την ικανοποίησή του για την πραγματοποίηση της Έκθεσης με αφορμή τη συμπλήρωση των 150 χρόνων από την Ένωση της Επτανήσου με την Ελλάδα και ευχαρίστησε τους συντελεστές για τη συνεργασία.
Η λευκαδίτικη μαχαιροποιία αναπτύχθηκε στο νησί κατά τα χρόνια της Ενετοκρατίας 1479-1684. Οι Ενετοί δίδαξαν την τέχνη με το σύστημα των συντεχνιών που εφάρμοσαν, ώστε να μπορούν να πωλούν την πρώτη ύλη στις αποικίες τους και μετά να αγοράσουν το κατεργασμένο προϊόν για να το μεταπωλούν σε άλλα μέρη.
Τη φήμη του την κέρδισε επάξια στα πεδία των μαχών της τουρκοκρατούμενης, κυρίως, Ελλάδας μιας και ήταν πολύ ανθεκτικό και ελαστικό.
Τα χρόνια της ακμής του έληξαν άδοξα με έναν απλό νόμο του κράτους που έβγαλε ο Μεταξάς το 1936, όπου κατάργησε εντελώς την οπλοφορία.
Μ’ αυτό το νόμο οι τελευταίοι μαχαιροποιοί του νησιού που βρίσκονταν στον Πόρο εγκατέλειψαν το νησί, αλλά μεταλαμπάδευσαν την τέχνη τους στο νομό Αιτωλοακαρνανίας, όπου εγκαταστάθηκαν και κατασκεύαζαν κυρίως χασαπομάχαιρα.
Τα νεότερα χρόνια κατασκευάζονταν μαχαίρια από τον μαχαιροποιό Σπύρο Αργυρό από τον Άγιο Ηλία, ωστόσο έως το 2009 η τέχνη ακολούθησε φθίνουσα πορεία.
Τότε ξεκίνησε μια προσπάθεια φιλότεχνων παραγόντων του τόπου, που μαζί με τις τοπικές αρχές ξεκίνησαν σεμινάριο εκμάθησης της τέχνης, στο οποίο δίδαξε ο Αριστοτέλης (Τέλης) Βλάχος από την Καρυά. Ο Τέλης Βλάχος διδάχθηκε την τέχνη μικρός από τον μαχαιροποιό Σταύρο Κατωπόδη από την Καρυά και με συνειδητοποιημένη διάθεση προσφοράς για τον τόπο και τη νέα γενιά δίδαξε αφιλοκερδώς στους φιλόδοξους συνεχιστές της λευκαδίτικης μαχαιροποιίας.
Από το 2009 και μετά μερικοί νέοι άνθρωποι μπορούν και φιλοτεχνούν συνεχίζοντας μια παράδοση τριών αιώνων στο νησί της Λευκάδας.
Μέρος αυτών των μαχαιριών των μαθητών του Τέλη Βλάχου μπορείτε να δείτε στην έκθεση που πραγματοποιείται πρώτη φορά στην πόλη της Λευκάδας, στην πλατεία Μαρκά. Να σημειωθεί ότι το 2012 ο Μουσικοφιλολογικός Όμιλος Καρυάς «Απόλλων» είχε παρουσιάσει στην Καρυά την πρώτη έκθεση στο νησί παράλληλα με την έκθεση παλιών γραμμοφώνων και ραδιοφώνων από την ιδιωτική συλλογή του Χρήστου Βλάχου.
Το My Lefkada, από το ξεκίνημα αυτής της προσπάθειας να διασωθεί η τέχνη, έχει προβάλλει τρία αφιερώματα που μπορείτε να δείτε παρακάτω.
Τον Μάρτιο του 2010, που έγινε το σεμινάριο της ΝΕΛΕ, ο Σπύρος Σκλαβενίτης και ο Τέλης Βλάχος μιλούν στην κάμερα του My Lefkada πρώτη φορά για το πορσάνικο μαχαίρι.
Το Νοέμβριο του 2011 ο Τέλης Βλάχος παρουσιάζει στην κάμερα του My Lefkada πως κατασκευάζονται τα λευκαδίτικα μαχαίρια ενώ μιλούν στο Νίκο Καββαδά ο Σπύρος Σκλαβενίτης και δυο εκ των μαθητών που εκθέτουν στην Αίθουσα Τέχνης «Θεόδωρος Στάμος», όταν ακόμη ήταν στα πρώτα τους βήματα.
Το καλοκαίρι του 2012 ένας εκ των παλιότερων μαχαιροποιών, ο Παναγιώτης Ρηγάλος από την Αιτ/νία, μιλάει στην κάμερα του My Lefkada και δείχνει πως κατασκευάζει λευκαδίτικα μαχαίρια. Το σχετικό αφιέρωμα μπορείτε να δείτε και [εδώ]
Ακολουθούν από τη βραδιά των εγκαινίων της Έκθεσης βίντεο και φωτογραφίες του Θανάση Κατωπόδη, φωτογραφίες της Ειρήνης Βονιτσάνου και τα αφιερώματα του My Lefkada, όπου μπορείτε να δείτε πως κατασκευάζονται τα λευκαδίτικα μαχαίρια και να ακούσετε ένα κομμάτι της ιστορίας της τέχνης από τους ανθρώπους που με μεράκι και αγάπη συνεχίζουν την παράδοση.
Φωτογραφίες του συνεργάτη μας Θανάση Κατωπόδη:
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Φωτογραφίες της Ειρήνης Βονιτσάνου:
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Τα αφιερώματα του My Lefkada για το λευκαδίτικο (πορσάνικο) μαχαίρι:
