ΑΡΘΡΟ του Δρ Ξενοφώντα Βεργίνη
Οι Συνταξιούχοι με τη σύνταξή τους συμβάλλουν ουσιαστικά σοβαρά στο εισόδημα και των 13 Περιφερειών της Χώρας (από 10,5% έως και 22,3%)
Σε προηγούμενο άρθρο που δημοσιεύτηκε στις 22/02/2022 αριθμός φύλλου 7/26 αναφέρθηκα, σε γενική ανάλυση, στη συμβολή των Συνταξιούχων στην οικονομική ενίσχυση των οικογενειών τους, με την ευρεία έννοια. Μια ενίσχυση που δεν περιορίζεται στη προσωπική τους διαβίωση, αλλά που επεκτείνεται και διαχέεται στα μέλη της οικογένειας, των παιδιών, των εγγονών και δισέγγονων.
Στο σημερινό άρθρο θα δώσω στους αναγνώστες αναλυτικά απαντήσεις σε δύο θέματα:
Θέμα 1ο: Ο αριθμός των συνταξιούχων στο σύνολο κατά φύλο και ποσό καταβολής σε εκατομμύρια ευρώ.
Πόσοι είναι σήμερα οι συνταξιούχοι κατά φύλο (άνδρες – γυναίκες) και κατά κατηγορία σύνταξης (γήρατος, θανάτου, αναπηρίας και λοιπών περιπτώσεων) , καθώς και το χρηματικό ποσό που λαμβάνει το κάθε φύλο και κατηγορία, σε επίπεδο χώρας. Πίνακας 1.
Σύμφωνα με τον πίνακα 1 τον Δεκέμβριο του 2021 ο αριθμός των συντάξεων ήταν 2.462.229 άτομα, εκ των οποίων οι 1.148.585 άνδρες (46,6%) και 1.313.644 γυναίκες (53,4%). Η συνολική δαπάνη που καταβλήθηκε ανέρχονταν σε 2.171,5 εκατομμύρια ευρώ, από το οποίο ποσό τα 1.177 εκατομμύρια ευρώ έλαβαν οι άνδρες (54,2%) και το υπόλοιπο 944,4 εκατομμύρια ευρώ οι γυναίκες (46,6%). Δηλαδή, ενώ οι γυναίκες σε αριθμό ξεπερνάνε τους άνδρες κατά 165.059 άτομα, παίρνουν μικρότερο χρηματικό ποσό κατά 182,7 εκατομμύρια ευρώ. Που σημαίνει ότι η μέση σύνταξη των γυναικών είναι 757€ ενώ των ανδρών 1.025€.
Επίσης, ο πίνακας 1 μας λέει ότι από το σύνολο των συνταξιούχων (2.462.229 άτομα), το 75,8% παίρνουν σύνταξη λόγω γήρατος (1.866.904 άτομα) εκ των οποίων το 53,2% άνδρες και το 46,8% γυναίκες. Επίσης, το 15,6% παίρνουν σύνταξη λόγω θανάτου (384.254 άτομα) εκ των οποίων μόνο το 7,8% είναι άνδρες (30.029) και το υπόλοιπο 92,2% είναι γυναίκες συνταξιούχες (354.225 άτομα). Παρατηρούμε ότι ο αριθμός (και σε ποσοστό) των γυναικών που παίρνουν σύνταξη λόγω θανάτου, κατά κανόνα του συζύγου, είναι εντυπωσιακός, δηλαδή πολλαπλάσιος των ανδρών. Πιθανοί λόγοι ότι οι σύζυγοι κατά κανόνα και ιδιαίτερα σε παλαιότερα χρόνια, ήταν μεγαλύτεροι των γυναικών σε χρόνια, εργάζονται σε βαρύτερες δουλειές ή οι γυναίκες είναι πιο ανθεκτικές!
Όπως και να έχει, το θέμα χρήζει περαιτέρω έρευνα για πολλούς λόγους κοινωνικούς, υγειονομικούς και οικονομικούς!
Επίσης, το 7,8% του συνόλου των συνταξιούχων παίρνουν σύνταξη λόγω αναπηρίας (191.902 άτομα) εκ των οποίων το 61,2% είναι άνδρες και το 38,8% γυναίκες. Και εδώ παρατηρούμε ότι η αναπηρία χτυπάει περισσότερο του άνδρες, σημείο που,επίσης, απαιτεί διερεύνηση.
Το υπόλοιπο 0,8% του συνόλου των συνταξιούχων αποτελεί διάφορες κατηγορίες ανδρών και γυναικών.
Από τον πίνακα 1, εκτός από το πλήθος των συντάξεων κατά φύλο και κατηγορία συντάξεων (γήρατος, θανάτου, αναπηρικές και λοιπές) διακρίνουμε,επίσης,και την κατανομή της δαπάνης κατά φύλο και κατηγορία σύνταξης.
Παρατηρούμε ότι οι συνολικές δαπάνες κατά το μήνα Δεκέμβριο του 2021, ανήλθαν σε 2,2δις €. Στο ποσό αυτό περιλαμβάνονται και οι κρατήσεις φόρου, αφαιρούμενης τις κρατήσηςυπέρ υγείας, ΑΚΑΓΕ. Είναι δε σαφές, όπως αναφέρθηκε ανωτέρω ότι η μέση μηνιαία σύνταξη των γυναικών είναι χαμηλότερη (757€) έναντι εκείνη των ανδρών (1.025€). Συγκεκριμένα, η μέση σύνταξη της γυναίκας αποτελεί το 73,9% του άνδρα.
Θέμα 2ο:Πόσες συντάξεις καταβάλλονται (αριθμός) και τι χρηματικό ποσό πληρώνεται αντίστοιχα στο σύνολο Χώρας και κατά Περιφέρεια (13 Περιφέρειες). Πίνακα 2 και 3.
Ξεχωριστό ενδιαφέρον παρουσιάζει η κατανομή του αριθμού των συντάξεων και του χρηματικού ποσού που αντιστοιχεί σε κάθε Περιφέρεια και σε επίπεδο χώρας. Είναι γνωστό ότι η χώρα χωρίζεται σε 13 Περιφέρειες, όπως εμφανίζει ο πίνακας 2 ανωτέρω.
Στον πίνακα 2 παρατηρούμε ότι τον μήνα Δεκέμβριο 2017 το συνολικό ποσό που καταβλήθηκε σε 4.402.360 συντάξεις ανήλθε σε 2.325,3 εκατομμύρια ευρώ. Αν υποθέσουμε ότι το κάθε μήνα θα καταβάλλεται αυτό το ποσό, τότε η συνολική δαπάνη για όλο το χρόνο ανέρχεται σε 27.903,6 εκατομμύρια ευρώ που κατανέμεται στις δεκατρείς Περιφέρειες της χώρας. Το ποσό αυτό αποτελεί το 16% (περίπου), του συνολικού Ακαθαρίστου Εθνικού Προϊόντος που είναι 175 δις ευρώ περίπου. Ένα ποσοστό πολύ υψηλό.
Επίσης, στον πίνακα 2 στην στήλη 5 παρατηρούμε ότι η Περιφέρεια Αττικής λαμβάνει το 41,2% του συνολικού ποσού των συντάξεων η Κεντρική Μακεδονία το 15,9% η Θεσσαλία το 6,5% η Δυτική Ελλάδα το 5,7% και ακολουθούν άλλες. Το μικρότερο ποσοστό συμμετοχής το έχουν τα Ιόνια Νησιά 1,6%, το Βόρειο Αιγαίο 1,7% και Νότιο Αιγαίο 2,3%!
Εννοείται ότι ο κυριότερος παράγοντας που επηρεάζει το ποσοστό συμμετοχής στο σύνολο του ποσού των συντάξεων είναι το πλήθος του πληθυσμού που κατοικεί σε κάθε Περιφέρεια, το ποσοστό γήρατος του πληθυσμού, ο βαθμός θνησιμότητας, το ύψος του διαθέσιμου εισοδήματος, το ύψος των ατυχημάτων και λοιποί παράγοντες.
Ιδιαίτερη σημασία έχει το ποσοστό συμμετοχής του ποσού των συντάξεων του Ακαθάριστου Εισοδήματος εκάστης Περιφέρειας. Δηλαδή, πόσο το εισόδημα που προέρχεται από συντάξεις επηρεάζει το συνολικό διαθέσιμο εισόδημα κάθε Περιφέρειας! Στον πίνακα 2, στήλη 4 παρατηρούμε ότι το υψηλότερο ποσοστό συμμετοχής του ποσού της σύνταξης στο Ακαθάριστο Εισόδημα της Περιφέρειας το έχει η Ήπειρος (22,3%) και ακολουθούν η Θεσσαλία (20,3%), η Δυτική Ελλάδα (19,8%), η Ανατολική Μακεδονία Θράκη (19,5%), ενώ το χαμηλότερο ποσοστό παρατηρείται στο Νότιο Αιγαίο (10,4%), την Αττική (13,5%) και στα Ιόνια Νησιά (14,9%).
Συμπερασματικά, από τις ανωτέρω αναλύσεις φαίνεται ότι:
- Το εισόδημα από συντάξεις επηρεάζει σημαντικά το διαθέσιμο εισόδημα κάθε Περιφέρειας και φυσικά κάθε οικογένειας και κάθε ατόμου.
- Οι αυξομειώσεις των συντάξεων επηρεάζουν αναλόγως την κατανάλωση και το επίπεδο συντήρησης και επιβίωσης, ατομικά και οικογενειακά και χωροταξικά κατά Περιφέρεια τους πολίτες.
- Οι οποιεσδήποτε πολιτικές αποφάσεις που διαταράσσουν το Ασφαλιστικό Σύστημα θεσμικά και οικονομικά, επηρεάζουν το επίπεδο ανακατανομής εισοδήματος και πλούτου της χώρας και επομένως και το επίπεδο ζωής του πολίτη.
Το τελευταίο σημαίνει, πως το επίπεδο ζωής των πολιτών διαταράσσεται και προσδιορίζεται:
α) από τον αριθμό και το ύψος των παρεχόμενων συντάξεων, αλλά και από τον χρόνο παροχής των συντάξεων που μεσολαβεί από την υποβολή της αίτησης που υποβάλλει ο υποψήφιος συνταξιούχος και της στιγμής που ο συνταξιούχος λαμβάνει σύνταξη.
β) από την οργανωτική και διαχειριστική υποδομή των Ασφαλιστικών Φορέων δηλαδή, από την αρτιότητα και αποτελεσματικότητα λειτουργίας του Φορέα και ιδιαίτερα των Διοικήσεων στην οργάνωση και απόδοση του ανθρώπινου δυναμικού, τη διαχείριση των διαθεσίμων αποθεμάτων των Ταμείων των Ασφαλιστικών Φορέων, τη διάρθρωση και το ύψος των ασφαλιστικών εισφορών, τον τρόπο και την ταχύτητα είσπραξής τους και φυσικά από το είδος και την ποιότητα προσφοράς υπηρεσιών των Ασφαλιστικών Οργανισμών προς τους ασφαλισμένους.
Δεν γίνεται οι ασφαλισμένοι και ιδιαίτερα οι συνταξιούχοι να ξεχάσουν και να ξεχνούν την έλλειψη σοβαρής οργανωτικής υποδομής φορέων, την ανικανότητα και άκρατη διαχείριση των διαθεσίμων αποθεμάτων των Ταμείων σε τοξικά ομόλογα που οδήγησαν σε φτωχοποίηση των Ταμεία και επομένως σε δραματική μείωση των συντάξεων του εισοδήματος των συνταξιούχων, που μια ζωή πληρώνουν ως ασφαλισμένοι.
Σήμερα, γίνεται μια προσπάθεια ανασυγκρότησης και εκσυγχρονισμού του όλου ασφαλιστικού οικοδομήματος (σε κύριες, επικουρικές και μερίσματα) ώστε και το Σύστημα να λειτουργήσει αποτελεσματικότερα και ασφαλέστερα για τους ασφαλισμένους – συνταξιούχους.
Το ευχόμαστε ας ελπίσουμε σε ένα καλύτερο αύριο!
Στον πίνακα 3, κατωτέρω, δίνεται παραστατικά ο Χάρτης κατανομής των αριθμών των συντάξεων κατά Περιφέρεια (13 στον αριθμό).
*Το παρόν άρθρο δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα 60+ Η ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΞΙΟΥΧΩΝ (αρ.φύλλου9/ 12 & 13-3-2022)
