Πραγματοποιήθηκε την Τετάρτη 12 Ιουλίου 2017 στο Πνευματικό Κέντρο του Δήμου Λευκάδας εκδήλωση-αφιέρωμα με θέμα: «Φυσικό Περιβάλλον και Λαϊκή Δημιουργικότητα», Ξενοφώντας Σάντας: ένας λαϊκός ποιητής και για 70 χρόνια κατασκευαστής, νερόμυλων, ανεμόμυλων, λιτρουβιών και ξύλινων αντισεισμικών σπιτιών». Την ημερίδα διοργάνωσαν το Πνευματικό Κέντρο και ο Σύνδεσμος Φιλολόγων Λευκάδας.
Ο αείμνηστος Ξενοφών Σάντας γεννήθηκε στο Πινακοχώρι Λευκάδας το 1895. Πήγε σχολείο μόνο μέχρι την Δ΄ Δημοτικού καθώς αναγκάστηκε να μπει στη δουλειά από μικρός για να ενισχύσει την πολυμελή οικογένειά του. Μαθητευόμενος κοντά στον θείο του Δημήτριο Σάντα έμαθε την τέχνη του ξυλουργού καθώς και άλλες τέχνες της εποχής εκείνης, όπως την κατασκευή ανεμόμυλων, νερόμυλων και ελαιοτριβείων. Έφτασε να είναι ξακουστός μάστορας, ο “μαστρο-Ξενοφώντας”. Παράλληλα, συνόδευε και τον πατέρα του, ιερέα Σωτήριο Σάντα, στα εκκλησιαστικά του καθήκοντα κι έτσι έμαθε για τα εκκλησιαστικά, την ψαλτική και από κάποιο εκλεκτό διδάσκαλο στους Σφακιώτες την βυζαντινή μουσική. Την δεκαετία του 1970, που αποσύρθηκε πια από την εργασία του, ξεκίνησε να γράφει τα πρώτα του ποιήματα (σε ηλικία 76 ετών) και θεωρείται ο πολυγραφότερος λαϊκός ποιητής της Λευκάδας.
Από την εκδήλωση απουσίασαν ο κ. Σπύρος Βρεττός λόγω προβλημάτων υγείας και η σύζυγός του κ. Παρασκευή Κοψιδά-Βρεττού, καθώς και ο ιερέας π. Δημοσθένης Παπακωστόπουλος, ωστόσο οι ομιλίες τους αναγνώστηκαν σύμφωνα με το πρόγραμμα.
Δείτε ολόκληρη την εκδήλωση στο video που ακολουθεί:
