Με πρωτοβουλία του δήμου Λευκάδας πραγματοποιήθηκε εκδήλωση μνήμης και τιμής για την εξέγερση των χωρικών της Λευκάδας εναντίον των Άγγλων το 1819, το Σάββατο 29 Οκτωβρίου 2022.
Μετά την ολοκλήρωση της δοξολογίας στον Ι.Ν. Παναγίας Επισκοπής στο Σπανοχώρι, την οποία χοροστάτησε ο Μητροπολίτης Λευκάδας και Ιθάκης κ. Θεόφιλος, ακολούθησε επιμνημόσυνη δέηση, ομιλία για το ιστορικό της εξέγερσης από κ. Γιώργο Γεωργάκη, μέλος του ΔΣ του πολιτιστικού συλλόγου Σφακιωτών «Φωτεινός», και κατάθεση στεφάνων στο μνημείο της εξέγερσης στη θέση «Μπόζα».
Αρχικά το μνημείο αποκαλύφθηκε το 2008, επί δημαρχίας κ. Γεώργιου Κούρτη, (πρώην Δήμου Σφακιωτών). Το 2011 οι τρεις μπρούτζινες ανάγλυφες πλάκες του μνημείου εκλάπησαν. Στο πλαίσιο των εορτασμών για τα 200 χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση, ο δήμαρχος Λευκάδας κ. Χαράλαμπος Καλός, τον Οκτώβριο του 2021, αποκατέστησε και ανέδειξε το μνημείο, με την αντικατάσταση των μπρούτζινων πλακών με μαρμάρινες, προς αποφυγή άλλης κλοπής ή δολιοφθοράς.
Το συγκεκριμένο μνημείο είναι ένα από τα ελάχιστα του επτανησιακού χώρου που σχετίζονται με τα γεγονότα της τοπικής ιστορίας πριν την ένωση των Ιονίων νήσων με την Ελλάδα. Οι ανάγλυφες παραστάσεις δείχνουν την εξέγερση των Λευκαδίων χωρικών κατά των Άγγλων τον Οκτώβριο του 1819, αλλά και τα βασανιστήρια που υπέστησαν. Η θέση «Μπόζα», όπου βρίσκεται το μνημείο, είναι το σημείο που δόθηκε η κορυφαία μάχη κατά την εξέγερση με αποτέλεσμα να σκοτωθούν 200 Άγγλοι.
ΑΠΟ ΤΟΝ ΔΗΜΟ ΛΕΥΚΑΔΑΣ
