Το νέο βιβλίο του Μίμη Κούρτη έχει ιδιαίτερο λογοτεχνικό ενδιαφέρον. Μπορεί να ερμηνευτεί από πολλές οπτικές γωνίες. Στην συγκεκριμένη κριτική μου, θα εστιάσω στην πτυχή της λογοτεχνικής αυτοαναφορικότητας που τίθεται επιδέξια εδώ. Ο κάθε δημιουργός κάποτε φεύγει από την ζωή αλλά το έργο του ταξιδεύει στην αιωνιότητα. Αποτυπώνει τους σταθμούς της ζωής του, την εποχή του αλλά και τις ενίοτε ιδιαίτερα δύσκολες συνθήκες κάτω από τις οποίες προέκυψε. Αυτή είναι η μία παράμετρος στο βιβλίο του Κούρτη, η άλλη σχετίζεται με την αστείρευτη διακειμενικότητα που προκαλεί αυτή καθαυτή η λογοτεχνία σε κάθε επιγενόμενο συγγραφικό ερέθισμα που εκπορεύεται από εκείνη.
Όλες αυτές οι υψηλές ιδέες περί τέχνης και αισθητικής συνυφαίνονται στον Κούρτη με φόντο την ζωή μετά το θάνατο, άρα με την επιζητούμενη παράταση της ζωής στην αιωνιότητα. Το συγκεκριμένο σημείο είναι ιδιαίτερα ευαίσθητο και αγγίζει τις καρδιές όλων μας. Αρκεί να φανταστείτε, πόσες φορές δεν έχουμε προλάβει να πούμε αντίο σε αγαπημένα μας πρόσωπα, θέλοντας τόσο πολύ να μοιραστούμε μαζί τους την χαρά μας για μια επιτυχία στην ζωή μας ή να βρούμε ένα ψυχικό αντιστύλι για την λύπη μας. Προσωπικά, όταν εκπονούσα την πρώτη Διδακτορική μου Διατριβή στο Π.Ι. που αφορούσε τον καρυωτακισμό ποιητών της Γενιάς του ’70, δεν πρόλαβα οριακά να συναντήσω τον Γιάννη Κοντό, έναν από τους πιο σημαντικούς εκπροσώπους της που πέθανε το 2015. Αναφέρω την συγκεκριμένη, τόσο δυσάρεστη, εμπειρία μου σκόπιμα εδώ γιατί σχετίζεται με ένα ανάλογο βιωματικό περιστατικό του συγγραφέα που περιγράφεται στο συγκεκριμένο βιβλίο, ιδιαίτερα σημαντικό για την εξύφανση της πλοκής του.
Ο Κούρτης, όμως, δεν σταματά μόνο εκεί. Ξέρει με λογοτεχνική μαεστρία να προστατεύει τον κάθε αναγνώστη από όσα θα μπορούσαν να τον πληγώσουν ή να αναμοχλεύσουν μια τραυματική μνήμη. Αφήνει την ίδια την λογοτεχνία ως αέναη πηγή ανατροφοδότησης της γνώσης να μιλήσει από μόνη της, να μας εξιλεώσει για αυτά που δεν προλάβαμε να πραγματοποιήσουμε, καθώς και να μάς ανοίξει ένα παράθυρο στην ενδόμυχη υπερβατική μας αίσθηση ότι δεν είμαστε προϊόντα με ημερομηνία λήξης αλλά οντότητες που ενέχουν θεία υπόσταση στην έσω μας περιδιάβαση.
Υπέροχη αφηγηματική δομή, επιτυχής αξιοποίηση της μίμησης, άρτια σύνδεση του πολυποίκιλου θεματικού υλικού, επιτυχής παράθεση πολλών στοιχείων λογοτεχνικής και τοπικής ιστορίας, εύστοχη και ακριβής ψυχογράφηση των περιγραφόμενων προσώπων που άπτονται μέχρι τα όρια της μεταϊστορίας. Πρόκειται για ένα βιβλίο που αξίζει να το διαβάσετε.
Δρ. Κοσμάς Κοψάρης, κριτικός, Μεταδιδακτορικός Ερευνητής Γαλλικής Φιλολογίας ΕΚΠΑ.
