Ιερά Μονή Αγίου Ιωάννου του Προδρόμου στο Λιβάδι Καρυάς
Χτισμένη στην άκρη του οροπεδίου «Λιβάδι» της Καρυάς, ιδρύθηκε κατά τους ιστορικούς το 1605 από τον ιερομόναχο Ιερεμία Αραβανή, όμως πρέπει να αναζητηθεί η αρχή της αρκετούς αιώνες πιο πριν. Για αιώνες έπαιξε σημαντικό ρόλο στην πνευματική, την κοινωνική και την οικονομική ζωή του νησιού. Στις αρχές του 19ου αι. ήταν το πλουσιότερο και πολυπληθέστερο μοναστήρι της Λευκάδας. Ήδη από τον 18ο αιώνα η Μονή της Οδηγήτριας και πολλοί ναοί σε όλο το νησί ήταν μετόχια του, ενώ τον 19ο αι. συντηρούσε Λύκειο στην πόλη της Λευκάδας, με διευθυντή τον Διδάσκαλο του Γένους Αθανάσιο Ψαλλίδα. Από την αδελφότητα της Ι. Μονής αναδείχθηκαν σπουδαίες μορφές της τοπικής μας Εκκλησίας, όπως οι Μητροπολίτες Άνθιμος και Ευγένιος Μαρίνος, Γρηγόριος Αραβανής κ.ά.
Στο κέντρο του καθολικού είναι θαμμένος ο Σίμος Μπούας ή Γρίβας (+1622), πρώην ληστής, ανακαινιστής της Μονής. Ο σημερινός ναός, μονόχωρος, με ξύλινη στέγη και γυναικωνίτη, κοσμείται από εξαιρετικές τοιχογραφίες του 18ου αι. σε τρεις ζώνες. Ερειπωμένες σώζονται οι πτέρυγες των κελλιών της Μονής, μάρτυρες της παλιάς της δόξας, αλλά και το παρεκκλήσι του Αγίου Νικολάου.
Η μονή διαλύθηκε το 1930 και η περιουσία της μοιράσθηκε σε «ακτήμονες». Ακολούθησαν χρόνια παρακμής, φθοράς και ολοκληρωτικής κατάρρευσης.
Το 1996 ο ναός ευπρεπίσθηκε και λειτούργησε ξανά ύστερα από πολλές δεκαετίες. Ακολούθησε η αναστήλωση του Καθολικού, με ενέργειες της τότε Κοινότητος και, εν συνεχεία, του Δήμου Καρυάς. Το 2010 εκπονήθηκε η μελέτη στερέωσης – αποκατάστασης και των κελλιών της Ι. Μονής, με δαπάνες της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Λευκάδας.
Το 2011, η Ιερά Μονή ανασυστήθηκε ως αυτοτελές Ν.Π.Δ.Δ., με πρωτοβουλία του Σεβ. Μητροπολίτου μας κ. Θεοφίλου. Διοικείται από ηγουμενοσυμβούλιο – διοικούσα επιτροπή. Στις 23-06-2011 τελέσθηκε η πρώτη κουρά μοναχού μετά από εννέα δεκαετίες.
Πανηγυρίζει στις 24 Ιουνίου, στο Γενέσιο του Προδρόμου. Τελούνται τακτικά ι. ακολουθίες καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους.
Υπεύθυνοι: π. Πανογιώργος Κτενάς (τηλ.: 26450 41155, 41698 – 6936422172) – π. Χριστοφόρος Αραβανής (τηλ.: 6981892413)
