Του Δρ. Ξενοφώντα Βεργίνη
Ένα μήνα πριν δημοσιεύτηκε στη Εφημερίδα «Τα Νέα της Λευκάδας» (αριθμός φύλλου 1559 σελίδα 3 / Παρασκευή 01/11/2019) άρθρο μου με τον τίτλο «Γεωπολιτικές Ανακατατάξεις»! Το άρθρο αναφερόταν «στις διαρκείς αναταραχές στη περιοχή της Μεσογείου (στη περιοχή μας) που προκαλούν και ίσως προμηνύουν Γεωπολιτικές Ανακατατάξεις», που, συνήθως, καταλήγουν και σε εμπόλεμες διενέξεις!!!
Δυστυχώς, τα σημερινά σε εξέλιξη γεγονότα με επαληθεύουν και με προοπτική περαιτέρω επιδείνωσης, ιδιαίτερα στα ελληνοτουρκικά και όχι μόνο!
Η ασταθής και ίσως, όχι άδικα χαρακτηριζόμενη ως «αλλοπρόσαλλη» (changeable), αμερικανική πολιτική, η αδυναμία σοβαρής συγκρότησης και αποτελεσματικής – δημιουργικής αντίδρασης του ΝΑΤΟ και η έλλειψη ισχυρής πολιτικής ενότητας της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) δημιουργούν ως άθροισμα συνιστωσών μια «διακεκομμένη» με αδύναμους κρίκους συνισταμένη!
Είναι φανερό πια ότι, σήμερα, λείπει ο αδιαμφισβήτητος Μεγάλος Ηγέτης που να εκπροσωπεί το Δυτικό Κόσμο και ιδιαίτερα την Ευρωπαϊκή Ένωση! Μια Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ), που όπως έχω τονίσει, κατ’ επανάληψη, δεν αποτελεί σε καμμιά περίπτωση Πολιτική Ένωση, παρά μόνο ατελή Νομισματική Ένωση. Δηλαδή, ούτε καν Οικονομική Ένωση, αφού ακόμη δεν έχει συμφωνηθεί Ενιαία Εσωτερική Δημοσιονομική Πολιτική, όπως συμβαίνει με την ενιαία δασμοφορολογική πολιτική έναντι Τρίτων Χωρών!
Έχω, πολλές φορές τονίσει σε άρθρα και ομιλίες μου, ότι το λάθος της Συλλογικής Ηγεσίας της ΕΕ, όταν ήταν δώδεκα τα κράτη – μέλη προτίμησε να προηγηθεί η διεύρυνσή παρά η εμβάθυνσή της!
Δηλαδή, να επεκταθεί η ΕΕ σε υπερδιπλάσιο αριθμό κρατών μελών, χωρίς να ενισχύσει την συνοχή της, σε πολιτικές ενίσχυσης: των δημοκρατικών θεσμών, του ενιαίου πολιτικού λόγου, της ενιαίας εξωτερικής πολιτικής και άμυνας, (υπεράσπισης των Κοινοτικών συνόρων) και ακόμη, ιδιαίτερα, χωρίς να καλλιεργήσει ενιαία πολιτική και κοινωνική συνείδηση στους πολίτες ατομικά και στις κοινωνίες των κρατών – μελών συλλογικά, ως προς τα ιδεώδη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, προδιαγράφοντας το μέλλον της!
Κατανοητό σ’ ένα βαθμό, για την εποχή εκείνη, η εμμονή της ΕΕ και ιδιαίτερα των Γερμανών, να προηγηθεί η «πολιτική επέκτασης» της «πολιτικής εμβάθυνσης», αφού έπρεπε τα νέα κράτη που δημιουργήθηκαν, μετά την διάλυση τη Σοβιετικής Ένωσης, να ενταχθούν στου κόλπους της και να προστατευθούν! Όμως, έπρεπε, παράλληλα – υπήρχαν τα περιθώρια – να προχωρούσε προγραμματισμένα και σε αναγκαίο βαθμό, η «Πολιτική Εμβάθυνσης»!
Το άλλο μεγάλο λάθος έγινε πρόσφατα, με την υπογραφή της «Συμφωνίας της Μαδρίτης» όπου τα κράτη – Μέλη της ΕΕ αποδέχτηκαν χαλαρά τη θέση του ΝΑΤΟ. Δηλαδή, για κάθε ενέργεια του Κράτους – μέλους που έχει συνοριακές διαφορές με άλλο κράτος – μέλος στο πλαίσιο λειτουργίας των αρχών του ΝΑΤΟ και ιδιαίτερα σ’ ό,τι αφορά την εφαρμογή του «Διεθνούς Δικαίου Θαλάσσης», υποχρεούνται πριν από κάθε ενέργεια του να έχει τη συγκατάθεση του άλλου! Είναι μια αρχή διευθέτησης, που σε πρώτη ανάγνωση δείχνει, απόλυτα ορθή και δίκαια συμβιβαστική, εφόσον βέβαια θα υπάρχει αλληλοσεβασμός και καμμιά παρέκκλιση από το κανόνα δικαίου. Αυτό, όμως, στη πράξη, ιστορικά αποδεδειγμένο, δεν συμβαίνει! Αντίθετα, από αρχαιοτάτων χρόνων, έχει παρατηρηθεί ότι ο μεγαλύτερος και ισχυρότερος επιβάλλει τη δική του λύση και προς το δικό του συμφέρον. Δηλαδή, επιβάλλει το «δίκαιο του ισχυρότερου»!
Με δεδομένο ότι στη διαχρονική λειτουργεία του ΝΑΤΟ έχει επικρατήσει και παγιωθεί το δόγμα «Λούνς» (ο άλλοτε Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ) τότε, η Συμφωνία τη Μαδρίτης δημιουργεί και «de facto» (στη πραγματικότητα) πέρα από το «de jure» (κατά νόμο) συνθήκες επιβολής του «δικαίου» του ισχυρότερου! Τι λέει το δόγμα Λούνς; Λέει ότι «σε περίπτωση διαμάχης μεταξύ δύο ή και περισσοτέρων κρατών – μελών του ΝΑΤΟ, για μεταξύ τους διαφορές … η Διοίκηση του ΝΑΤΟ (άρα και οι δυνάμεις του) δεν παρεμβαίνει!!! Δηλαδή, τα διαφωνούντα κράτη – μέλη πρέπει να λύσουν μόνα τους τις μεταξύ τους διαφορές! Με άλλα λόγια η Ελλάδα πρέπει μόνη της να λύσει τις διαφορές με τη Τουρκία ως δύο κράτη – μέλη της Συμμαχίας! Ο αναγνώστης μπορεί να αντιληφθεί τι σημαίνει αυτό με βάση την ανάλυση που έγινε ανωτέρω!
Τότε, κάτω από τις σημερινές Κοινοτικές, Νατοϊκές και Διεθνής συνθήκες τι απομένει; Και τι πρέπει να κάνει η Ελλάδα; Ως πολιτική Ηγεσία; Και ως λαός;
Η διεθνής κατάσταση σήμερα, δεν παρουσιάζει σταθερά δύο παγκόσμιες δυνάμεις σε αντίπαλές όχθες, όπως ήταν κατά τη διάρκεια του ψυχρού πολέμου! Σήμερα, υπάρχουν περισσότερες από δύο συλλογικές, υπολογίσιμες δυνάμεις: ΗΠΑ, Ρωσία, Κίνα, Ινδία, Ευρωπαϊκή Κοινότητα (με όλα τα προβλήματα που ανέπτυξα), Χώρες Αφρικής κ.λ.π. Το ΝΑΤΟ εμφανίζεται αν όχι αδύναμο, οπωσδήποτε διστακτικό και χωρίς διακηρυγμένη συνοχή και αποφασιστικότητα. Οι ΗΠΑ στη πράξη αντιμάχονται αντί να ενισχύουν το ΝΑΤΟ και την Ευρωπαϊκή Ένωση (είναι τυχαίο το Brexit;) Η Τουρκία, από το άλλο μέρος, και βασικά ο Πρόεδρος Ερντογάν, θέλει να υλοποιήσει το μεγάλο όραμα της επανασύστασης της Μεγάλης Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, παίζοντας παιχνίδια, όχι μόνο εντυπώσεων, όπως πολλοί και ιδιαίτερα πολιτικοί και πολιτικολογούντες πιστεύουν και διαλαλούν στα κανάλια και λοιπά ΜΜΕ!
Η Τουρκία με περίσσεια τέχνη, πολιτική, διπλωματική και στρατιωτική εντός και εκτός των συνόρων της, επέβαλε και έχτισε «σταθερές» και «υπολογίσιμες» σχέσεις με όλες τις σημερινές αξιόμαχες δυνάμεις και στρώνει με συστηματικό και μακροχρόνιο σχεδιασμό χαλί αποδοχής των αιτημάτων και επιδιώξεών της στο στενό και ευρύτερα διεθνές περιβάλλον (βλέπε συμφωνίες με Ρωσία, με ΗΠΑ, με Λιβύη κ.λ.π.) Σήμερα έχει φθάσει σε τέτοιο επίπεδο που έχει ξεπεράσει και τους κανόνες αποδοχής των Διεθνών Συνθηκών και της Διεθνούς Διπλωματίας. Στις μέρες αυτές φθάνει στο σημείο να χλευάζει Ηγέτες μεγάλων κρατών και να απειλεί με πολεμικές επεμβάσεις (κάτι που πραγματοποίησε στην πράξη – περίπτωση Συρίας). Ας μη ξεχνάμε ότι χρησιμοποιεί το μεταναστευτικό ως το μεγαλύτερο όπλο υπέρ της και εναντίον του δυτικού πολιτικού συνασπισμού!
Και η Ελλάδα;
Η Ελλάδα πλήρωσε και πληρώνει ανερμάτιστες πολιτικές, ιδιαίτερα πολιτικών χωρίς εμπειρία χωρίς σεβασμό στο ιστορικό παρελθόν της χώρας και των αγώνων του λαού της. Αλλά και χωρίς συνετό σχεδιασμό, και προγραμματισμό και στρατηγική συνέχισης της αναπτυξιακής πολιτικής και κοινωνικής συνοχής του Έθνους.
Τα «μνημόνια» και οι καθ’ υπαγόρευση πολιτικές, διέλυσαν τις υποδομές του κράτους σε όλους τους τομείς και το καταδίκασαν σε δεκαετίες οικονομικής υποδούλωσης. Οι πολιτικές αυτές αδυνάτισαν τους ισχυρούς θεσμούς της Κοινωνίας και οδήγησαν σε έξοδο από τη χώρα του πλέον αναβαθμισμένου και αξιόμαχου πληθυσμού της. Η νεολαία, το μέλλον αυτού του τόπου, στην οποία η Πολιτεία για χρόνια επένδυσε (όλες οι οικονομίες του Δημοσίου και των Νοικοκυριών) έγινε αναπτυξιακό εργαλείο στις οικονομίες άλλων χωρών … που συμβαίνει να είναι και αυτά ανταγωνιστικές προς τη δική μας!
Και σήμερα;
Σήμερα, κινδυνεύει η χώρα! Απειλούνται από παντού η οικονομία και η ακεραιότητα της. Απειλείται, πρόσθετα, γιατί οι γείτονές της αποθρασύνθηκαν, με την υποχωρητικότητα και την έλλειψη εμφανούς ετοιμότητας της χώρας να υπερασπιστεί τον εαυτό της στη βάση εφαρμογής των διεθνών κανόνων δικαίου!
Στο πολιτικό αυτό περιβάλλον, η Ελλάδα πρέπει να δημιουργήσει τις αναγκαίες υποδομές βραχυχρόνιας και μακροχρόνιας αντιμετώπισης των προβλημάτων και συγκεκριμένα:
Πρώτον Να δημιουργήσει το αναγκαίο διπλωματικό υπόβαθρο με σταθερές αλλά και ευέλικτες γραμμές προς κάθε κατεύθυνση, εντός και εκτός της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Οι θέσεις της να στηρίζονται στις Διεθνείς Συμφωνίες και το Διεθνές Δίκαιο! Να είναι σταθερές και να μην δείχνουν υποχωρητικότητα. Οι επαφές της με τους συμμάχους να είναι συνεχείς και αδιάλειπτες. Και οι αντιδράσεις της να είναι άμεσες, ευπρεπείς και με νόημα. Οι ενέργειες της θα διακρίνονται από τις αρχές της συνεχείας, της ισοτιμίας και τη μη διάκρισης, ώστε να δημιουργείται κλίμα εμπιστοσύνης και σεβασμού και όχι φόβου και ανησυχίας!
Δεύτερον Στο αρμόδιο Υπουργείο Εξωτερικών να υπάρξουν και να λειτουργούν μόνιμες Επιτροπές, κατά θέμα και συνολικά, ώστε και η κατάσταση να παρακολουθείται και Η διαμόρφωση εναλλακτικών πολιτικών, κατά περίπτωση, να οικοδομείται. Να γίνεται συνεχής ενημέρωση σε ευρύτερο πολιτικό επίπεδο, ώστε να διασφαλίζονται συνθήκες πολιτικής συνοχής!
Τρίτον Να ληφθούν αποφάσεις ώστε να υπάρξει άμεση ενίσχυση και ανασύνταξη των ένοπλων δυνάμεων και των σωμάτων προστασίας του πολίτη: υλικά, οικονομικά και ψυχολογικά! Η οποιαδήποτε θυσία δικαιολογείται στο όνομα της ελευθερίας, της δημοκρατίας, της αξιοπρέπειας και της ακεραιότητας της χώρας!
Ορθότατα ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης αντέδρασε άμεσα και θετικά στα όσα συμβαίνουν. Συναντήσεις με συμμάχους και φίλους και με τον ίδιο τον Ερντογάν σε ευθεία γραμμή. Εννοείται ότι η αναγκαία προετοιμασία πάντα κρίνει το αποτέλεσμα.
Ευχόμαστε, όλα να πάνε κατ’ ευχή και να επικρατήσει η αρχή «ο καθένας μας για όλους και όλοι για τον καθένα μας» ως άτομα, ως λαοί και έθνη!
πηγή: Τα Νέα της Λευκάδας
