Ιουστίνη Φραγκούλη- Αργύρη, «ΞΕΝΟΦΩΝ ΒΕΡΓΙΝΗΣ, Πέρα απ’ τον ορίζοντα», επίσημη βιογραφία, εκδόσεις Ενάλιος
Γράφει ο Πέτρος Γαργάνης
Δίχως να στερούνται βασιμότητας, οι όποιες προβλέψεις για το μέλλον παραμένουν επισφαλείς, αφορώντας καταρχήν την καθεαυτό ατομική πορεία. Πόσο μάλλον όταν αυτή εκ των πραγμάτων τοποθετείται στα πλαίσια του γενικού αδυνατώντας αντικειμενικά στον έλεγχο ή τη διαμόρφωσή του. Παρά ταύτα, είναι αναγκαίο να εκτεθεί κανείς έμπρακτα παρακολουθώντας τις εξελίξεις, από κάποια εγγύτερη κατά το δυνατόν απόσταση, ούτως ώστε να μπορεί να αναπτύξει δεξιότητες που αργά ή πιο γρήγορα θα ρευστοποιήσει, συμμετέχοντας ή και παρεμβαίνοντας ενίοτε στα γεγονότα. Άλλωστε η ιστορία ουδέποτε υπήρξε στατική εμφανίζοντας διαρκώς νέους ήρωες και πρωταγωνιστές.
Και πράγματι συχνά ξεπερνιούνται τα προσωπικά όρια πέρα ακόμα και απ’ την ιδεατή κορυφογραμμή που οραματίζεται ο καθένας για τον εαυτό του ή και την κοινωνία. Πιθανά σαν επακόλουθο ενός καλοσχεδιασμένου όσο και ευέλικτου πλάνου, ή πιο απλά λόγω περιστατικών και περιστάσεων, σπανιότερα τυχαίων! Γιατί όσο κι αν οι συγκυρίες, συνηγορούν ή αναστέλλουν μεταβάλλοντας στόχους και προοπτικές, σπάνια διακόπτουν την εξελικτική πορεία του ατόμου περισσότερο δε των κοινωνιών. Αυτός βέβαια δεν είναι ένας απαρέγκλιτος όρος που ακολουθείται πιστά απ’ την πραγματικότητα, αλλά βασικό στοιχείο που εύλογα ξεχωρίζει τους πρωταγωνιστές της επομένης αποδίδοντας ρόλους που μόνοι τους επέλεξαν και όχι κατ’ απονομή. Όμως δεν αρκεί το στενά ατομικό και μόνο για την εξέλιξη, εφόσον αυτό δεν εντάσσεται στο γενικό, συμπλέοντας ή και αμφισβητώντας το ακόμη.
Σε αυτή την γόνιμη κάστα ανθρώπων ανήκει ο Ξενοφών Βεργίνης, δικαιωματικά ισότιμος, διεκδικώντας ρόλο πρωταγωνιστή στα καθήκοντα και τις υποχρεώσεις που ανέλαβε με πλήρη συναίσθηση των μεγεθών τους. Όχι βέβαια ότι του ‘λειπε η συνέπεια που διακρίνει τους διεκπεραιωτές, αλλά στη ροή των πραγμάτων διέκρινε τους ανοιχτούς ορίζοντες αναζητώντας τα όρια τους, όσο και τα δικά του. Άλλες βέβαια εποχές, σκληρές και αδυσώπητες, που υποχρέωναν περισσότερο από όσο επέτρεπαν τους ανθρώπους να ρισκάρουν.
Εμβαθύνοντας στα κείμενα, εκτίθεται ακαμίνευτη και ολοζώντανη η ιστορία των νεωτέρων χρόνων: Οι ακρότητες του όχι και τόσο μακρινού παρελθόντος, η εξέλιξη, ακόμα και το μέλλον, εφόσον λάβουμε σαν παρακαταθήκη το δια ταύτα μιας γεμάτης ζωής, τόσο από επιτεύγματα όσο και από εμπειρίες που πρόθυμα μοιράζεται ο Ξενοφών Βεργίνης με τη συγγραφέα της βιογραφίας του.
Η Ιουστίνη Φραγκούλη καταφέρνει και αποδίδει με εξαιρετικά γλαφυρό τρόπο συνθήκες και γεγονότα, σε μια πυκνογραμμένη βιογραφία που ξεκαθαρίζει παρά εξωραΐζει την εικόνα της σύγχρονης Ελλάδας. Κύρια όμως την οπτική των απόψεων του Ξενοφώντα Βεργίνη, με σεβασμό, έκδηλη αγάπη θα έλεγα και θαυμασμό, που δικαίως παραχωρεί στον βασικό όχι όμως και μοναδικό πρωταγωνιστή του βιβλίου. Γιατί πάνω απ’ όλα πρωταγωνιστεί η Ελλάδα. Η Ελλάδα του πολέμου, του εμφυλίου, της ξενιτιάς, αλλά και της Δύσης, εκεί δηλαδή όπου στην πραγματικότητα ανήκει ή τέλος πάντων θα ‘πρεπε να ανήκει.
Όμως η ερμηνεία της ιστορίας παραμένει δύσκολη, δεδομένου του κανόνα να γράφεται απ’ τους νικητές, πράγμα που σημαίνει ότι χάνει και μέρος της αντικειμενικότητας της. Αυτό όμως δεν έχει σημασία για όσους πραγματικά πρωταγωνίστησαν, ανεξαρτήτως πλευράς, ή αποτελέσματος. Γιατί ο καθένας κρίνεται από αυτό που πρόθυμα ή εξ ανάγκης επωμίζεται, θετικό ή αρνητικό.
Σύμφωνοι, οι βιογραφίες, ως πάντα ενδιαφέρουσες, δεν αποφεύγουν την υποκειμενικότητα των βιωμάτων και αντίστοιχων πράξεων. Δεν θα μπορούσε να συμβαίνει άλλωστε κάτι το πολύ διαφορετικό. Όμως αντικειμενικές ήταν οι δυσκολίες που αντιμετώπισε ο Ξενοφών Βεργίνης μαζί με χιλιάδες άλλους ανθρώπους της γενιάς του, όταν ξεκινούσε της ζωής του το ταξίδι απ’ ένα χωριό της Λευκάδας, τους ταπεινούς Τσουκαλάδες. Τα βάρη της αγροτικής κοινωνικής του τάξης, η νοοτροπία του οικογενειακού του και όχι μόνο περιβάλλοντος, δημιουργούσαν ψηλά, απροσπέλαστα αναχώματα. Κρίνοντας όμως ορθά, τόλμησε να υπερβεί τα κάθε λογής εμπόδια, μετατρέποντας τις δυσκολίες σε προωθητική ισχύ για το μέλλον. Η φτώχεια, οι κακουχίες, όπλισαν με θέληση τον νεαρό Λευκαδίτη να ακολουθήσει μια ξεχωριστή, μοναδική πορεία, εξίσου λαμπρή!
Πείσμων και φιλόδοξος, από πολύ νωρίς δραστηριοποιήθηκε διδάσκοντας αρχικά στο Κολέγιο Αθηνών, όσο και μετέπειτα του Sevenoaks College αλλά και την Οικονομική σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Με εξαιρετικές σπουδές, απόρροια των αντικειμενικών του δυνατοτήτων και της επιμονής που τον συνόδευε από παιδί, πρωταγωνίστησε στην εποχή ακριβώς που η Ελλάδα γύριζε σελίδα εισερχόμενη στην Ευρωπαϊκή Ένωση, εκπροσωπώντας την και διαπραγματευόμενος όρους και προαπαιτούμενα για την ένταξή της. Το παρασκήνιο έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον, διανθισμένο από την άμεση και ειλικρινή εξιστόρηση των γεγονότων, χωρίς φυσικά να λείπει η κριτική, μετατρέποντας το βιβλίο σε εργαλείο γνώσης. Άλλωστε τα σχόλια, καίρια και δεικτικά, εκθέτουν τα λάθη για την απώλεια της μεγάλης ευκαιρίας, χωρίς να σημαίνει ότι αυτή είναι και οριστική!
Η αφήγηση διαθέτει έναν έντονα συναισθηματικό, καθόλα ανθρώπινο τόνο χάριν του εκλεπτυσμένου τρόπου της συγγραφέως. Το βιβλίο διαβάζεται σαν μυθιστόρημα, όμως δεν είναι. Μπορεί να μοιάζει, αλλά η πραγματικότητα εισβάλλει, θρυμματίζοντας με τον ρεαλισμό της, τη σύγχρονη εικόνα μιας επίπλαστης ευημερίας, που σφόδρα πλέον αμφισβητείται. Σίγουρα μπορούσαμε και καλύτερα, κάτι που εναργέστατα επισημαίνεται στα κείμενα. Αυτό που όμως δεν μπορεί να αμφισβητηθεί είναι ότι η γενιά του Ξενοφώντα Βεργίνη και ο ίδιος, παραδίδουν κάτι πολύ καλύτερο από αυτό που παρέλαβαν.
πηγή:www.timesnews.gr
